Παρασκευή 30 Σεπτεμβρίου 2011

Τουρκία και Συσχετισμοί Στρατιωτικών Δυνάμεων στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή

ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ


Ανάλυση: Δρ Άριστος Αριστοτέλους
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ
Η ποσοτική ανάλυση των δυνάμεων στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής για το 2011 καταδεικνύει ότι: H Τουρκία έχει την μεγαλύτερη οικονομία, καθώς και προοπτικές, σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, για περαιτέρω ανάπτυξη και ενίσχυσή της ως διπλωματική και στρατιωτική δύναμη στο μέλλον. Ωστόσο, με εξαίρεση την αριθμητική υπεροχή στο Ναυτικό, η Τουρκία δεν είναι η μεγαλύτερη χώρα σε στρατιωτικά μεγέθη στην περιοχή. Αντίθετα Αίγυπτος, Ιράν και ακόμη και η Συρία υπερτερούν σε διάφορους τομείς.


Η Αίγυπτος με 84,4 εκ κατοίκους είναι η μεγαλύτερη χώρα σε πληθυσμό, ενώ η Τουρκία με 75,5 εκ έχει σχεδόν τα ίδια πληθυσμιακά μεγέθη όπως το Ιράν. Σε έκταση εδάφους η Σαουδική Αραβία είναι η μεγαλύτερη χώρα στη Μέση Ανατολή με 2.13 εκ τ.χ και ακολουθεί το Ιράν με 1.46 εκ τ.χ και η Αίγυπτος με 997.739 τ.χ. Στο στρατιωτικό τομέα, όσον αφορά τις χερσαίες δυνάμεις, το Ιράν διαθέτει τον μεγαλύτερο αριθμό στρατιωτών, ήτοι 523.000, ενώ η Τουρκία 510.000 και η Αίγυπτος 468.500.Σε άρματα μάχης η Συρία διαθέτει περισσότερα από την Τουρκία, ήτοι 4.950 έναντι 4.563 τουρκικά. Το Ισραήλ διαθέτει 3.501. Στην Αεροπορία, σε αριθμό μαχητικών αεροσκαφών υπερτερούν η Συρία με 565, η Αίγυπτος με 555 και το Ισραήλ με 460. Η Τουρκία διαθέτει 426 μαχητικά. Στο Ναυτικό, η Τουρκία υπερέχει αριθμητικά έναντι των άλλων χωρών της Ανατολικής Μεσογείου σε προσωπικό, αριθμό υποβρυχίων, φρεγατών, κορβετών, σκαφών ναρκοπολέμου και αποβατικών. Η Ελλάδα είναι δεύτερη σε ναυτικά μέσα. Ακολουθούν η Αίγυπτος και το Ισραήλ, που υπερτερούν σε περιπολικά. Η Κύπρος εκτός από 4 περιπολικά δεν διαθέτει άλλα αξιόλογα ναυτικά μέσα.Τα ναυτικά μέσα που διαθέτει η Τουρκία, δεδομένης και της μεγάλης έκτασης του παραλιακού της μετώπου, δεν είναι επαρκή για να αντιμετωπίσει σοβαρές και ταυτόχρονες προκλήσεις από διάφορες κατευθύνσεις. Επίσης, ούτε η Τουρκία, ούτε οι άλλες χώρες της περιοχής, έχουν τα μέσα να διεξαγάγουν με αποτελεσματικότητα μακράς διάρκειας ναυτικές επιχειρήσεις μακριά από τις βάσεις τους και να είναι εκτεθειμένες στην επάκτια άμυνα και στην Αεροπορία της αντίπαλης πλευράς. Όσον αφορά το συσχετισμό δυνάμεων Τουρκίας – Ελλάδας: Μια εφ’ όλης της ύλης σύγκριση με την Ελλάδα παρουσιάζει την Τουρκία να υπερέχει, όπως, για παράδειγμα, με 3.6:1 σε ανθρώπινο δυναμικό, 2.8:1 σε άρματα μάχης και 1.4:1 σε μαχητικά αεροσκάφη και στο Ναυτικό. Ωστόσο, οι αριθμητικές αναλογίες από μόνες τους δεν είναι επαρκείς για να εξαχθεί το συμπέρασμα ποιος σε μια ελληνοτουρκική σύγκρουση θα επικρατήσει. Τα ανωτέρω προκύπτουν από τη μελέτη, αξιολόγηση και σύγκριση ενδεικτικών στοιχείων στρατιωτικής ισχύος των χωρών της περιοχής, τα οποία παρατίθενται συγκεντρωμένα και περιληπτικά σε ειδικούς πίνακες.


Τα στοιχεία προέρχονται από ανοιχτές και προσβάσιμες πηγές για το κοινό, όπως το IISS, το SIPRI, τη CIA, το EIU, το Eurostat κ.α και αναλύονται με την υποσημείωση ότι η μελέτη αποτελεί μια κυρίως ποσοτική σύγκριση και όχι ποιοτική, που θα ήταν χρησιμότερη για σκοπούς επιτελικής ανάλυσης. Ακολουθεί η παράθεση και ανάλυση των στοιχείων, τα οποία όσον αφορά τη Μέση Ανατολή αναφέρονται στις πιο σχετικές με την ανάλυση μας χώρες όπως την Τουρκία, το Ιράκ, της Συρία, το Λίβανο, τη Συρία, το Ιράν, την Αίγυπτο, το Ισραήλ και την Ιορδανία. Στις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου περιλαμβάνονται η Τουρκία, η Ελλάδα, η Συρία, ο Λίβανος, η Αίγυπτος και το Ισραήλ.


ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Πληθυσμός: Η Τουρκία με πληθυσμό 75,76 εκ. είναι δεύτερη μεγάλη χώρα στην περιοχή μετά την Αίγυπτο των 84.4 εκ κατοίκων και σχεδόν ισοδύναμη με το Ιράν του οποίο ο πληθυσμός είναι 75 εκ.(Η Ελλάδα με πληθυσμό 11.1 εκ. είναι στη έκτη θέση ακολουθούμενη από το Ισραήλ με 7.2 εκ.). Γεωγραφική έκταση: Η Τουρκία βρίσκεται στο σταυροδρόμι μεταξύ Ανατολής, Ευρώπης και Αφρικής κατέχοντας μια από τις σημαντικότερες στρατηγικές θέσεις στην περιοχή. Σε έκταση εδάφους έχει την τέταρτη θέση με 783.502 τ.χ. Πρώτη είναι η Σαουδική Αραβία με 2.13 εκ τ.χ., δεύτερο είναι το Ιράν με 1.64 εκ. τ.χ και τρίτη η Αίγυπτος με 997.739 τ.χ. Τέταρτη είναι η Τουρκία (Η Ελλάδα έχει έκταση 131.957 τ.χ.). Οικονομία:Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ): Πρώτη με μεγάλη διαφορά όσο αφορά το μέγεθος του ΑΕΠ είναι η Τουρκία το οποίο το 2010 ανήλθε στα $737 δις., με δεύτερη τη Σαουδική Αραβία με $434 δισ και τρίτο το Ιράν με $357 δισ. (Η Ελλάδα ήταν τέταρτη με $306 δισ ΑΕΠ). Τον ίδιο χρόνο η Τουρκία παρουσιάζει τον ψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης στην περιοχή, ήτοι 8.9%, ακολουθούμενη από το Λίβανο 7.2% και το Ιράκ και την Αίγυπτο με 5.5% και 5.1% αντίστοιχα. (Η Ελλάδα έχει το χαμηλότερο ρυθμό, – 4.4%, απ’ όλες τις συγκρινόμενες χώρες ).Το Ισραήλ με κατά κεφαλήν εισόδημα $30.416 και η Ελλάδα με $27.567 κατέχουν την πρώτη θέση, ακολουθούμενες από την Κύπρο με 26.178 και τη Σαουδική Αραβία με $16.531. (Η Τουρκία είναι πέμπτη με $9.730). Στρατιωτικές δαπάνες: Τις μεγαλύτερες στρατιωτικές δαπάνες στην περιοχή παρουσιάζουν η Σαουδική Αραβία με $45.2 δις., η Τουρκία με $10.5 δις. και το Ισραήλ με $15.6 δις.( Ακολουθεί η Ελλάδα, τέταρτη, με $7.35 δις.).


ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΕΣ ΣΥΓΚΡΙΣΕΙΣ Στρατιωτικό ανθρώπινο δυναμικό: Στον τομέα αυτό το Ιράν με 523.000 άτομα υπό τα όπλα, υπερέχει ελαφρώς έναντι της Τουρκίας, της οποία η δύναμη ανέρχεται στις 510.000, με τρίτη την Αίγυπτο με 468.500. (Η Ελλάδα είναι έβδομη στη σειρά με ανθρώπινο στρατιωτικό δυναμικό 139.936 ατόμων.) Στρατιώτες ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο(τ.χ.): Την υψηλότερη αναλογία στρατιωτών ανά τ.χ. έχει το Ισραήλ με 8.1ακολουθούμενο από τη Συρία με 1.3 και την Ελλάδα με 1.0. (Στην Τουρκία η αναλογία στρατιωτών είναι 0.6 ανά τ.χ.). Άρματα μάχης: Όσον αφορά τον τομέα αυτό, ο αριθμός των αρμάτων μάχης στη Συρία είναι ο μεγαλύτερος ανάμεσα στις χώρες της περιοχής και ανέρχεται στα 4.950 σε σχέση 4.563 της Τουρκίας και 3.501 του Ισραήλ. (Η Ελλάδα με 1590 άρματα είναι έκτη, μετά την Αίγυπτο και το Ιράν.) Πυρηνικά και Χημικά Όπλα: Το Ισραήλ πιστεύεται ότι κατέχει στρατιωτικές πυρηνικές ικανότητες, ενώ το Ιράν και η Συρία διαθέτουν χημικά όπλα. Μαχητικά αεροσκάφη: Η Αίγυπτος και η Συρία με 565 και 555 μαχητικά αεροσκάφη αντίστοιχα, διαθέτουν περισσότερα σκάφη σε σχέση με τις άλλες χώρες της περιοχής. Ακολουθεί το Ισραήλ με 460 αεροσκάφη. (Η Τουρκία είναι στη τέταρτη θέση με 426 και η Ελλάδα στην εβδόμη με 303 μαχητικά.).


ΝΑΥΤΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ Ενδεικτικά τα κύρια ναυτικά μέσα που διαθέτουν οι χώρες της Ανατολικής Μεσογείου, ήτοι η Ελλάδα, η Τουρκία, η Συρία, ο Λίβανος, ο Αίγυπτος, το Ισραήλ και η Κύπρος, συγκρίνονται ως ακολούθως: Ναυτικό ανθρώπινο δυναμικό: Η Τουρκία διαθέτει το μεγαλύτερο δυναμικό στο τομέα αυτό, ήτοι 48.000, ακολουθούν η Ελλάδα με 20.000 και το Ισραήλ με 19.500. Υποβρύχια: Η Τουρκία διαθέτει 14 υποβρύχια δηλαδή πέντε περισσότερα από την Ελλάδα η οποία ιαθέτει 9. Η Αίγυπτος διαθέτει 4 και το Ισραήλ 3. Φρεγάτες: Η Τουρκία υπερέχει και στον τομέα αυτό. Η χώρα διαθέτει 17 φρεγάτες, η Ελλάδα 14, η Αίγυπτος 8 και τίποτα το Ισραήλ. Κορβέτες: Η Τουρκία διαθέτει 6, η Ελλάδα και το Ισραήλ από 3 και καμία η Αίγυπτος. Περιπολικά: Το Ισραήλ με 54 περιπολικά μέσα υπερέχει των υπολοίπων δυνάμεων στην περιοχή. Η Τουρκία διαθέτει 46 περιπολικά και η Αίγυπτος 50. (Η Συρία και Ελλάδα διαθέτουν 30 και 29 αντίστοιχα.) Ναρκοπόλεμος/ Ναρκαλιευτικά: Τα περισσότερα σκάφη τα διαθέτει η Τουρκία, 27, σε σύγκριση με 14 της Αιγύπτου και 11 της Ελλάδας. Αποβατικά πλοία: Τουρκία και Ελλάδα διαθέτουν από 5 αποβατικά πλοία, ενώ το Ισραήλ, η Αίγυπτος και η Συρία διαθέτουν από 3. Αποβατικά σκάφη: Η Τουρκία υπερέχει σημαντικά με 41 τέτοια σκάφη. Η Αίγυπτος διαθέτει 9 και η Ελλάδα 7.
Η Κύπρος τα μόνα αξιόλογα μέσα που διαθέτει στο Ναυτικό είναι 4 περιπολικά.

Τετάρτη 28 Σεπτεμβρίου 2011

Είναι Όντως Περιφερειακή Υπερδύναμη η Τουρκία;



Η προσπάθεια χαρακτηρισμού ενός κράτους ως υπερδύναμη, μεγάλη δύναμη ή μεσαία δύναμη σε παγκόσμια κλίμακα υπεισέρχεται σε ένα πεδίο όπου τα σύνορα είναι κάπως ασαφή και οι ορισμοί συζητήσιμοι. Παρά ταύτα η Τουρκία δεν έχει καμία σχέση με οποιεσδήποτε από τις κατηγορίες αυτές και η αναφορά σ’ αυτή ως «περιφερειακή υπερδύναμη» δεν συνάδει με τις πραγματικότητες.


Βέβαια λίγοι θα αμφέβαλλαν ότι οι ΗΠΑ μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης είναι σήμερα η μόνη υπερδύναμη – με τα ασυγκρίτως μεγάλα πυρηνικά και συμβατικά στρατιωτικά μέσα, τo πολιτικό και οικονομικό της εκτόπισμα, ηγέτιδα του ΝΑΤΟ, με την άπιαστη διαστημική τεχνολογία, με ικανότητες να προβάλει ισχύ και να επηρεάσει γεγονότα σε οποιοδήποτε μέρος του πλανήτη. Ούτε θα διαφωνούσαν ότι η Ρωσική Ομοσπονδία, διάδοχος και κληρονόμος του τι απέμεινε από τη σοβιετική υπερδύναμη, είναι μεγάλη δύναμη - αν και μερικοί θα την χαρακτήριζαν και μεσαία δύναμη.


Η μεσαία δύναμη δεν είναι ούτε υπερδύναμη, ούτε μεγάλη δύναμη, αλλά μια τρίτης κατηγορίας δύναμη, με σημαντικά ερείσματα ισχύος και μεγάλη ή μέτρια επιρροή στα διεθνή δρώμενα, όπως η Βρετανία, η Γαλλία, η Κίνα, η Γερμανία και η Ιαπωνία, παρόλο που ορισμένοι θα τις αποκαλούσαν και μεγάλες δυνάμεις.


Η Τουρκία δεν διαθέτει τέτοιας έκτασης ερείσματα ισχύος – πόρους, τεχνολογία, στρατιωτικές ικανότητες - που θα την κατέτασσαν στην κατηγορία αυτή. Από την άλλη μια σειρά γεγονότων τα τελευταία χρόνια αύξησαν τις δυνατότητες και την αυτοπεποίθηση της για άσκηση εξωστρεφούς πολιτικής και μεγαλύτερης επιρροής σε διεθνή θέματα που αφορούν κυρίως τη γύρω περιοχή. Τέτοια γεγονότα ήταν η εξασφάλιση καθεστώτος υπό ένταξης χώρας στην Ε.Ε., οι συνταγματικές μεταρρυθμίσεις, η εσωτερική σταθερότητα, η αλματώδης οικονομική ανάπτυξη, η διείσδυση της σε διεθνείς αγορές, η μετατροπή της σε κέντρο διέλευσης αγωγών πετρελαίου, η αυξημένη σημασία της στρατηγικής της θέσης και οι προσβάσεις της σε τουρκόφωνες δημοκρατίες.


Όλα αυτά, συν το γεγονός ότι διαθέτει το δεύτερο μεγαλύτερο στρατό στο ΝΑΤΟ – όχι όμως στην περιοχή - την καθιστούν γενικά αξιόλογη δύναμη και σημαντική τοπική δύναμη με μεγαλύτερες ίσως προοπτικές για το μέλλον. Δεν μπορεί όμως να θεωρηθεί «περιφερειακή υπερδύναμη» γιατί δεν έχει καθολική και συντριπτική υπεροχή έναντι όλων των άλλων χωρών στην περιοχή. Βέβαια υπάρχουν πιθανότητες περαιτέρω ενίσχυσής της στο προβλεπτό μέλλον ως συνεπακόλουθο οικονομικών επιδόσεων, αλλά η φιλοδοξία για αναβίωσης της οθωμανικής επιρροής φαίνεται να αποτελεί εν πολλοίς άπιαστο όνειρο γιατί απλώνει το χέρι εκεί που δεν φτάνει.


Πέραν τούτων η Τουρκία έχει να αντιμετωπίσει και σοβαρές προκλήσεις στο εσωτερικό και το εξωτερικό, όπως το θέμα της τροποποίησης του συντάγματος, το Κουρδικό, την πολύ ανησυχητική γι αυτήν κατάσταση στη Συρία και στο Ιράκ κ.α. Πρόκειται για ζητήματα που θα μπορούσαν να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα στην τουρκική κυβέρνηση, καθώς και στις προσπάθειες της να προβληθεί ως ηγέτιδα δύναμη και να εδραιώσει την επιρροή της στην περιοχή. Με αυτά βέβαια ουδόλως υπονοείται οποιαδήποτε υποτίμηση της σημασίας, των ικανοτήτων και των προοπτικών της Τουρκίας ως περιφερειακή δύναμη ή αναστολή στον προβληματισμό για την αντιμετώπισή της.


Άριστος Αριστοτέλους

Τρίτη 13 Σεπτεμβρίου 2011

ΑΦΕΛΕΙΑ ΤΑ ΠΕΡΙ ΣΥΜΠΤΥΞΗΣ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗΣ ΣΥΜΜΑΧΙΑΣ ΚΥΠΡΟΥ - ΙΣΡΑΗΛ ΚΑΤΑ ΤΟΥΡΚΙΑΣ

Του Άριστου Αριστοτέλους

Είναι ασφαλώς σωστές οι κινήσεις της Κύπρου και οι διεργασίες με το Ισραήλ γύρω από τις έρευνες για φυσικό αέριο στην Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη, ενόψει και της τουρκικής στάσης στην υπόθεση αυτή. Ωστόσο οι προτροπές ορισμένων για σύμπτυξη στρατιωτικής συμμαχίας με το Ισραήλ, για «εξισορρόπηση» της ισχύος της Τουρκίας και «αποτροπή της τουρκικής απειλής», με αφορμή υποτροπή στις σχέσεις της με το Τελ Αβιβ, αποτελούν αν όχι αφέλεια, υπερβολή.

Προφανώς δεν έχουμε μάθει από τα παθήματα των χειρισμών του «Δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου» Ελλάδας – Κύπρου, μια διακηρυχθείσα έκφραση του οποίου ήταν και η «δημιουργία τριγώνου (συμμαχίας) Ελλάδας, Κύπρου, Συρίας» για αντιμετώπιση της Τουρκίας. Με αποτέλεσμα ο τότε Έλληνας υπουργός Εθνικής Άμυνας, που προσπάθησε για σκοπούς εσωτερικής κατανάλωσης να προβάλλει τη Συρία ως μέρος τέτοιας συμφωνίας, μετά από επίσκεψη στη Δαμασκό τον Ιούνιο του 1995, να υποστεί ψυχρολουσία από διαψεύσεις της συριακής κυβέρνησης, που ανησυχούσε για τυχόν τουρκικές αντιδράσεις. Δυστυχώς δεν αντελήφθησαν τότε ορισμένοι ότι η μεταψυχροπολεμική Συρία, χωρίς στήριξη από την πάλαι ποτέ Σοβιετική Ένωση, ήταν εξαιρετικά ευάλωτη και εκτεθειμένη. Ότι παρά την άριστη συνεργασία μας σε πολιτικό επίπεδο, το τελευταίο πράγμα που θα ήθελε ήταν στρατιωτική αντιπαράθεση με την Τουρκία που στήριζαν ΝΑΤΟ και Αμερική.

Σήμερα το σλόγκαν έχει τροποποιηθεί και καλεί για στρατιωτική συμμαχία Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ, που είναι επίσης εξωπραγματική και που ούτε η επίκληση της ρήσης του Θουκυδίδη από ορισμένους, περί κοινού συμφέροντος, τη σώζει. Οι στρατιωτικές συμμαχίες είναι περίπλοκο ζήτημα διεθνών σχέσεων και καθοριστικός λόγος σύμπτυξης τους – συμφωνά με μια ευρύτερα αποδεχτή εκδοχή του Τζορτζ Λίσκα- είναι η αντίληψη περί κοινής απειλής από τρίτη χώρα κατά των συμβαλλομένων. Αυτό δεν ισχύει ποσώς στην περίπτωσή Κύπρου – Ισραήλ, οπότε, πέραν άλλων περιπλοκών που δεν είναι του παρόντος, δεν υπάρχει ούτε και βάση για συμμαχία: Το Ισραήλ εκλαμβάνει σοβαρές απειλές από τον άμεσο περίγυρο του και από οργανώσεις που δρουν στην περιοχή, καθώς και από το Ιράν. Η Κύπρος, από την άλλη, εκλαμβάνει σοβαρή απειλή από τις τουρκικές κατοχικές δυνάμεις και τις επιδιώξεις της πανίσχυρης Τουρκίας. Όμως για τους Ισραηλινούς, παρά την ένταση με την πρώην στρατηγικό τους εταίρο, η Τουρκία δεν αποτελεί εχθρό, όπως δηλώνουν επισήμως. Αντίθετα - αν και δύσκολο βραχυπρόθεσμα – προσβλέπουν σε αποκατάσταση των σχέσεων τους. Ούτε για την Κύπρο οι χώρες της περιοχής αποτελούν απειλή, ενώ παραδοσιακά, Λευκωσία και Αθήνα έχουν καλές σχέσεις με τον αραβικό κόσμο, με θετικά αποτελέσματα στο Κυπριακό.

Αυτό φυσικά δεν αποκλείει άλλες μορφές συνεργασίας ούτε και κάποιου είδους αμυντικές συμφωνίες με το Ισραήλ. Την ίδια ώρα όμως χρειάζονται προσεχτικοί χειρισμοί και διπλωματικές - όχι στρατιωτικές - «εξισορροπήσεις» ώστε να μην δημιουργηθούν αρνητικές εντυπώσεις για την Κύπρο στις αραβικές χώρες και τους Παλαιστινίους. Αυτό καθίσταται ιδιαίτερα λεπτό ζήτημα, όταν η Τουρκία με την πρόσφατη αντιισραηλινή συμπεριφορά, δημιουργεί προϋποθέσεις για ενίσχυση της δικής της επιρροής και ίσως πρόσφορο έδαφος για προώθηση της λεγόμενης ΤΔΒΚ σε χώρες της περιοχής.

Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 2011

ΝΕΑ ΕΝ ΔΥΝΑΜΕΙ ΕΚΡΗΞΗ ΣΤΗ ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ;

Κίνδυνοι
και επιπτώσεις
νέας ανάφλεξης
στην περιοχή

Του δρα Άριστου Αριστοτέλους

Καθώς τα γεγονότα στη Λιβύη και Συρία απορροφούν διεθνώς την προσοχή, μια άλλη διαφαινόμενη εξέλιξη σχετικά με το Παλαιστινιακό, ενδέχεται να πυροδοτήσει εκρήξεις με επιπτώσεις στη Μέση Ανατολή.

Η εσωτερική πάλη μεταξύ Παλαιστινίων, της Φατάχ και της Χαμάς, για έλεγχο της πορείας του νέου κράτους, που προφανώς θα μπορούσε να αναγνωρισθεί στη σύνοδο του ΟΗΕ αν συμφωνούσαν και οι ΗΠΑ– άσχετα αν διαφωνεί το Ισραήλ – πιθανό να πάρει νέα τροπή, παρά τη συμφιλίωση που είχε επιτευχθεί.

Ήταν μια σύγκρουση που βέβαια καλλιεργούσε και το Ισραήλ κρατώντας διχασμένους τους Παλαιστινίους. Η Φάταχ, που ηγείται της Παλαιστινιακής Αρχής και εκπροσωπεί το υπό αναγνώριση κράτος διεθνώς, δεν ευνοεί τη βία με το Ισραήλ και είναι περισσότερο ευθυγραμμισμένη με τις λεγόμενες μετριοπαθείς αραβικές χώρες όπως η Αίγυπτος. Από την άλλη η Χαμάς - θρησκευτική, πολιτική και παραστρατιωτική οργάνωση - που ελέγχει τη Λωρίδα της Γάζας, εντάσσει το ρόλο ενός παλαιστινιακού κράτους στις ευρύτερες ισλαμικές επιδιώξεις. Και ενώ δεν αποκηρύσσει την καταστροφή του Ισραήλ, είναι υποχρεωμένη επί του παρόντος να τηρεί εκεχειρία με το Τελ Αβιβ.

Με την Αίγυπτο να συνεχίζει την πολιτική Μουμπάρακ απέναντι στο Ισραήλ και να επιβάλλει ασφυκτικούς περιορισμούς στη δράση της Χαμάς, η οργάνωση θα είναι σε ακόμη πιο δυσχερή θέση και αποδυναμωμένη εάν μετά από αναγνώριση του νέου κράτους στον ΟΗΕ η Φάταχ γίνει πιο ισχυρή. Μόνο με την ακύρωση της υφιστάμενης στάσης του Καΐρου απέναντι στο Ισραήλ ή την ανάδειξη στην εξουσία κυβέρνησης με ισλαμική ατζέντα στην Αίγυπτο, η Χαμάς θα ήλπιζε να εξέλθει από αυτό τον κλοιό ενισχυμένη.

Ο πιθανότερος τρόπος επίτευξης του στόχου αυτού θα ήταν μέσω χρεοκοπίας της πολιτικής Αιγύπτου και Φάταχ. Πρόκληση επεισοδίων – π.χ. εκτόξευση πυραύλων κατά του Ισραήλ, χωρίς απαραίτητα να φαίνεται η Χαμάς όπως πιστεύται ότι συνέβηκε τον περασμένο Αύγουστο - σε σημείο που θα προκαλούσαν ισραηλινά αντίποινα κατά παλαιστινιακών στόχων, θα ήταν στρατηγική που θα υπηρετούσε την πολιτική αυτή. Θα έβαζε τη Φάταχ σε δυσχερή θέση έναντι των Παλαιστινίων και του αραβικού κόσμου και θα εξανάγκαζε το Κάιρο - ένεκα και εσωτερικής κατακραυγής - σε αντίδραση και διαταραχή των σχέσεων με το Ισραήλ, που ήδη άρχισε να καλεί εφεδρείες σε επιφυλακή.

Μια τέτοια εξέλιξη, που υποβοηθείται και από την ένταση μεταξύ Άγκυρας - Τελ Αβίβ, θα δημιουργούσε νέους κινδύνους, αστάθεια και συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή. Θα προέκυπταν δεδομένα που θα επηρέαζαν τα πολιτικά δρώμενα σε χώρες όπως η Συρία και ο Λίβανος, καθώς και άλλους ενδιαφερόμενους όπως οι ΗΠΑ, η ΕΕ, η Σαουδική Αραβία και το Ιράν. Η Κύπρος ένεκα των σχέσεων που διατηρεί στην περιοχή δεν θα εξαιρεθεί από τις επιδράσεις της κατάστασης αυτής. Απαραίτητη προϋπόθεση διαφύλαξης των συμφερόντων της, η στενή παρακολούθηση των εξελίξεων και οι μελετημένοι χειρισμοί.