Δευτέρα 21 Δεκεμβρίου 2009

Η ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΥ

Ή ΗΜΙΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

ΚΑΙ Η ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΘΗΤΕΙΑΣ


Ομιλία του Δρα Άριστου Αριστοτέλους στο σεμινάριο

του Συνδέσμου Αποστράτων Αξιωματικών Κυπριακού Στρατού



ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Ευχαριστώ το Σύνδεσμο Αποστράτων Αξιωματικών Κυπριακού Στρατού για την πρόσκληση που μου απηύθυνε για να ομιλήσω στο σεμινάριο αυτό και ελπίζω ότι η εισήγησή μου θα ανταποκρίνεται στις προσδοκίες σας. Παρόλο που δεν μπορώ να αποβάλω την πολιτική μου ταυτότητα, ωστόσο ξεκαθαρίζω ότι βρίσκομαι εδώ κυρίως υπό την ιδιότητα μου ως επιστήμονας σχετικός με το υπό διαπραγμάτευση αντικείμενο. Τυχόν θέσεις που θα διατυπωθούν αποτελούν καθαρά δικές μου απόψεις και ασφαλώς δεν δεσμεύουν με οποιονδήποτε τρόπο το κόμμα μου.


Το θέμα το οποίο μου ανατέθηκε να μιλήσω είναι « Η προοπτική δημιουργίας επαγγελματικού ή ημιεπαγγελματικού στρατού στην Κύπρο και η πιθανότητα διαφοροποίησης της θητείας». Πρέπει να ομολογήσω ότι είναι ένα πολύ ενδιαφέρον αλλά όχι και τόσο απλό θέμα. Είναι ένα ζήτημα με διάφορες πτυχές το οποίο χρήζει βαθύτερης ανάλυσης και περισσότερου χρόνου για να αναπτυχθεί. Όμως οφείλω να σεβαστώ τα χρονικά πλαίσια που έχουν τεθεί και έστω και επιγραμματικά να προσπαθήσω να δώσω την καλύτερη δυνατή απάντηση στο ερώτημα.


Βασικές έννοιες και διευκρινήσεις


Για σκοπούς της παρούσας διάλεξης, πρέπει να διευκρινίσουμε κάποιες βασικές έννοιες:


· Δημιουργία επαγγελματικού στρατού. Εννοούμε την κατάργηση της υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας των αρρένων πολιτών στις ένοπλες δυνάμεις της χώρας και την εξολοκλήρου αντικατάσταση των με εθελοντές - επαγγελματίες στρατιώτες.


· Δημιουργία ημιεπαγγελματικού στρατού. Εννοούμε την παράλληλη με την υποχρεωτική θητεία, στελέχωση μονάδων της Εθνικής Φρουράς (Ε.Φ.) και την εν μέρει αντικατάσταση των κληρωτών σε διάφορες ειδικότητες ή σε κάποια καθήκοντα από εθελοντές - επαγγελματίες στρατιώτες.


· Με διαφοροποίηση της θητείας στην προκείμενη περίπτωση εννοούμε κυρίως μείωση της διάρκειας της υποχρεωτικής υπηρεσίας στην Ε.Φ.



ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΣ:


Πιθανότητα αποστρατικοποίησης και επίλυσης του Κυπριακού


Καταρχήν στην εξέταση του θέματος υπάρχει μια σημαντική παράμετρος, που σχετίζεται με το Κυπριακό πρόβλημα και τη πιθανότητα επίλυσής του, με την οποία είναι συνυφασμένη η ίδια η ύπαρξη ή όχι του υπό διαπραγμάτευση ερωτήματος. Οι συμφωνίες Ζυρίχης και Λονδίνου και το Κυπριακό Σύνταγμα προνοούσαν την ύπαρξη ενός πολύ μικρού στρατού για την Κυπριακή Δημοκρατία από Ελληνοκυπρίους και Τουρκοκυπρίους, εξολοκλήρου επαγγελματικού. Η Εθνική Φρουρά όπως τη γνωρίζουμε σήμερα, με τα μόνιμα στελέχη, τους υπαξιωματικούς, την υποχρεωτική στράτευση κληρωτών και την υπηρεσία των εφέδρων, είναι δημιούργημα των συνθηκών που επικράτησαν μετά την αναβίωση του κυπριακού προβλήματος, της τουρκοκυπριακής ανταρσίας και της απειλής της Τουρκίας το 1964 να εισβάλει και διχοτομήσει την Κύπρο. Η απειλή σήμερα, συνεχίζει να υφίσταται με άλλη μορφή, ως αποτέλεσμα της τουρκικής εισβολής το 1974, της ντε-φάκτο διχοτόμησης, της διαρκούς παρουσίας των 41.000 κατοχικών δυνάμεων στο νησί και των άλλων 80.000 στρατιωτών στην Τουρκία που είναι εκχωρημένοι στο κυπριακό μέτωπο. Και τούτο παρά την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.).


Μέσα από τις διαπραγματεύσεις στο Κυπριακό, η ελληνοκυπριακή πλευρά επιχειρεί μεταξύ άλλων την απομάκρυνση και εξουδετέρωση αυτής της απειλής. Επίσης είναι γνωστή η θέση των μέχρι σήμερα διαδοχικών κυβερνήσεων και των συνομιλητών μας στο Κυπριακό περί αποστρατικοποίησης της Κύπρου, την οποία ασπάζεται ο διεθνής παράγοντας, που περιλήφθηκε και σε διάφορα σχέδια ή προτάσεις επίλυσης του προβλήματος. Άρα μια λύση στο Κυπριακό, είτε στο σύντομο, είτε στο προσεχές μέλλον, που θα οδηγούσε στην αποστρατικοποίηση της Κύπρου και συνεπώς στη διάλυση της Εθνικής Φρουράς, θα καθιστούσε το ερώτημα μας περί επαγγελματικού ή ημιεπαγγελματικού στρατού, ή για διαφοροποίηση της θητείας, άνευ περιεχομένου - χωρίς αντικείμενο προς διαπραγμάτευση.



ΤΟ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΟ ΣΥΝΕΧΙΣΗΣ ΤΟΥ ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ:


Το ερώτημα επαγγελματικός ή ημιεπαγγελματικός στρατό;


‘Όμως στο τομέα της στρατιωτικής ασφάλειας και παραφράζοντας τον μεγάλο Κινέζο φιλόσοφο Σουν Τσου, λέμε ότι δεν λειτουργείς με την υπόθεση ότι ο εχθρός δεν θα έρθει αλλά ότι θα επιτεθεί και ότι θα πρέπει να είσαι καλά προετοιμασμένος να τον υποδεχθείς όπως πρέπει. Συνεπώς ας αγνοήσουμε το ανωτέρω σενάριο λύσης και ας πάρουμε το χειρότερο ενδεχόμενο, δηλαδή της μη λύσης και της συνέχισης του προβλήματος. Αυτό σημαίνει τη συνέχιση της τουρκικής απειλής με τις διαβαθμίσεις της, αλλά και διαφόρων άλλων μορφών προκλήσεων, κινδύνων, καθώς και υποχρεώσεων τις οποίες καλείται η Εθνική Φρουρά να αντιμετωπίσει. Τέτοιες είναι για παράδειγμα η Έρευνα και Διάσωση, η αντιμετώπιση θεομηνιών, η αμυντική διπλωματία, η ενεργός συμμετοχή στην Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Άμυνας της Ε.Ε. κ.λπ.


Με αυτά τα δεδομένα, λοιπόν, θα επιχειρήσουμε να απαντήσουμε στο ερώτημα επαγγελματικός ή ημιοεπαγγελματικός στρατός. Ασφαλώς δεν είναι νοητό οι ένοπλες δυνάμεις ενός συγκροτημένου κράτους να λειτουργούν χωρίς επαγγελματίες. Όσον αφορά την Εθνική Φρουρά υποδεικνύεται ότι επαγγελματίες στρατιωτικοί στελέχωναν τη δύναμη από της ύπαρξης της. Βασικά από της δημιουργίας της Ε.Φ., επαγγελματίες στρατιωτικοί του Κυπριακού Στρατού μεταφέρθηκαν στη δύναμη. Σήμερα, πέραν των οκτώ χιλιάδων κληρωτών και των 75.000 και πλέον εφέδρων που εκπληρώνουν δια νόμου τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις έναντι της πατρίδας τους, υπηρετούν στην Ε.Φ. μερικές χιλιάδες επαγγελματίες αξιωματικοί, υπαξιωματικοί, Εθελοντές Πενταετούς Υπηρεσίας (ΕΠΥ), εθελόντριες και βέβαια τεχνικό προσωπικό. Ιδιαίτερα με τις εθελόντριες, που εκτελούν κάποιες εργασίες που υπό άλλες συνθήκες πιθανόν να τις έκαναν κληρωτοί, και με τους ΕΠΥ, που εκτελούν συγκεκριμένα καθήκοντα ή χειρίζονται εξειδικευμένα οπλικά συστήματα ή μέσα, αντί να κάνουν αυτό οι φαντάροι, υπάρχει ήδη ο ημιεπαγγελματισμος στην Ε.Φ.


Επαγγελματικος στρατός ή διεύρυνση του ημιεπαγγελματισμού;


Υπό τις συνθήκες, λοιπόν, η ουσία του ερωτήματος δεν είναι επαγγελματικός ή ημιεπαγγελματικός στρατός, αλλά το εξής: Κατά πόσο θα πρέπει να δημιουργηθεί ένας εξολοκλήρου επαγγελματικός στρατός, δηλαδή πλήρης αντικατάσταση των κληρωτών με επαγγελματίες, όπως συμβαίνει σε αρκετές χώρες της Ευρώπης, ή αν θα πρέπει να διευρυνθεί περαιτέρω ο υφιστάμενος ημιεπαγγελματικός στρατός της Ε.Φ.


Νομίζω ότι το πρώτο, δηλαδή η δημιουργία πλήρους επαγγελματικού στρατού, δεν ενδείκνυται αλλά ούτε και είναι εύκολο να γίνει κάτι τέτοιο, τόσο για στρατιωτικούς, όσο και για οικονομικούς, κοινωνικούς και βέβαια πολιτικούς λόγους. Με μια κατοχική δύναμη της τάξης των 41.000 περίπου στρατιωτών και την Ε.Φ με συνολικό δυναμικό γύρω στις 12.000, οι αναλογίες δυνάμεων είναι 3,4: 1 υπέρ των Τούρκων, και είναι αντιληπτό τι σημαίνει το πλεονέκτημα αυτό για την άλλη πλευρά. Ασφαλώς ο τερματισμός του θεσμού της υποχρεωτικής θητείας και η αντικατάσταση των 8.000 περίπου κληρωτών με αντίστοιχους ή και λιγότερους επαγγελματίες που θα προσλαμβάνοταν από την εγχώρια αγορά εργασίας έναντι σχετική αμοιβής, θα βελτιώσει λογικά το ποιοτικό επίπεδο της Ε.Φ. καθιστώντας την ουσιαστικά πολύ πιο αποτελεσματική απέναντι στον αντίπαλο παρά την αριθμητική του υπεροχή. Βέβαια δεδομένης της αριθμητικής ισχύς του αντιπάλου στο νησί και του γεγονότος ότι υπάρχουν επιπλέον 80,000 Τούρκοι στρατιώτες εκχωρημένοι στο κυπριακό μέτωπο, η υπεράσπιση των ελευθέρων περιοχών δεν στηρίζεται στους 8.000 κληρωτούς ή στους αντίστοιχους 6.000 επαγγελματίες στρατιώτες που θα τους αντικαθιστούσαν αν προχωρήσουμε με την ιδέα για πλήρη επαγγελματικό στρατό. Στηρίζεται στις 75.000 και πλέον των εφέδρων που θα ενεργοποιηθούν στο ενδεχόμενο μιας στρατιωτικής κρίσης και θα αναλάβουν βασικά την άμυνα του τόπου.


Σημειώνεται ότι με την εφεδρεία οι συνολικοί συσχετισμοί των ανωτέρω δυνάμεων σε ανθρώπινο δυναμικό μετατρέπονται σε 1,1 : 1 υπέρ της Τουρκίας. Δεν είναι τυχαίο λοιπόν γιατί συχνά επαναλαμβάνεται από τα πιο επίσημα χείλη ότι η εφεδρεία αποτελεί τη σπονδυλική στήλη της άμυνας της Κύπρου. Η εφεδρεία όμως αιμοδοτείται και διατηρεί τη δύναμή της από τις τάξεις των κηρωτών που συμπληρώνουν κάθε χρόνο τη στρατιωτική τους θητεία. Οπότε πλήρης αντικατάσταση των κληρωτών από επαγγελματίες στρατιώτες, δηλαδή τερματισμό της υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας, θα είχε ως φυσιολογικό αποτέλεσμα την εξουδετέρωση του θεσμού της εφεδρείας και την μετατροπή του συσχετισμού δυνάμεων σε 10 : 1 υπέρ της Τουρκίας. Εκτός βέβαια αν η Κυπριακή Δημοκρατία αντικαθιστούσε και τη δύναμη των εφέδρων με εθελοντές επαγγελματίες στρατιώτες.


Βέβαια η πρόταση για επαγγελματικό στρατό έχει και την οικονομική της πτυχή. Κάτι τέτοιο συνεπάγεται σημαντικές οικονομικές δαπάνες και θυσίες που ενδεχόμενα η οικονομία να μην μπορεί να επωμισθεί. Για παράδειγμα με απλούς υπολογισμούς μόνο το μέσο ετήσιο μισθολόγιο 6.000 επαγγελματιών στρατιωτών προς €1300 θα ανερχόταν στα €101.400.000 ( περιλαμβανομένου και του 13ου) . Αν προσληφθούν επιπλέον 60.000 επαγγελματίες για να αντικαταστήσουν τη δύναμη της εφεδρείας τότε το μισθολόγιο ανέρχεται στα € 1.115.400.000 ετησίως.


Βέβαια, είναι εξαιρετικά δύσκολο να εξεύρεις 6.000 άτομα από την αγορά εργασίας χωρίς να προσφέρει γενναιόδωρα οικονομικά κίνητρα - που σημαίνει ακόμη μεγαλύτερο οικονομικό κόστος. Κάτι τέτοιο θα αναστάτωνε κυριολεκτικά το τομέα της απασχόλησης και των ημερομισθίων, Θα δημιουργούσε σοβαρά προβλήτα ανταγωνιστικότητα σε άλλους τομείς δραστηριότητας και παραγωγής της κυπριακής οικονομίας αλλά και στα δημόσια οικονομικά. Πόσο μάλλον μεγάλο θα ήταν το πρόβλημα αν αντικαθίστατο και η εφεδρεία με επαγγελματίες! Θα ήταν ολέθριο για την οικονομία, την κοινωνία και την πολιτική. Η έννοια της καθολικής συμμετοχής του λαού στην υπεράσπιση της πατρίδας, που αποτελεί σημαντικό στοιχείο σε ένα εθνικό πρόβλημα όπως το Κυπριακό, θα εξέλιπε κι μαζί του θα εξέλειπαν και τα μηνύματα αποφασιστικότητας στη διεκδίκηση των δικαίων μας με όλα τα πολιτικά συνεπακόλουθα.


ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ - ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ


Καταλήγοντας λοιπόν, συνοψίζω λέγοντας ότι:


Σε περίπτωση λύσης στο Κυπριακό και εφαρμογής της πλήρους αποστρατικοποίσησης δεν υφίσταται το ερώτημα για επαγγελματικό ή ημιεπαγγελματικό στρατό, απλώς γιατί δεν θα υπάρχουν ένοπλες δυνάμεις. Όμως διαπραγματευτήκαμε το ερώτημα αυτό και υπό συνθήκες μη λύσης και διαπιστώσαμε ότι: Η Ε.Φ είναι ήδη εν μέρει ένας ημιεπαγγελματικός στρατός. Οπότε το ερώτημα βασικά διαμορφώνεται ως εξής: Επαγγελματικός στρατός ή περαιτέρω διεύρυνση του ημιεπαγγελματικού στρατού που ήδη υπάρχει;


Το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγει η ανάλυση αυτή είναι ότι η πλήρης αντικατάσταση των κληρωτών από επαγγελματίες στρατιώτες, δηλαδή η εφαρμογή του παγγελματικού στρατού, και κατ’ επέκταση η κατάργηση της υποχρεωτικής θητείας, τόσο για στρατιωτικούς, όσο και για οικονομικούς, κοινωνικούς και πολιτικούς λόγους δεν μπορεί να εφαρμοστεί. Οπότε ενόσω οι λόγοι αυτοί υφίστανται οι πιθανότητες κατάργησης της θητείας των κληρωτών είναι ανύπαρκτες.


Από την άλλη η προσπάθεια περεταίρω διεύρυνση του θεσμού του ημιεπαγγελματικού στρατού, ίσως με μερικές εκατοντάδες άτομα, χωρίς τεράστιες δαπάνες, θα ήταν μια λογική ενέργεια που θα ενίσχυε την Ε.Φ., δεδομένου ότι:


· Ο αριθμός που θα προσληφθεί θα ήταν αποτέλεσμα μελέτης των αναγκών της Ε.Φ.


· Η διεύρυνση του ημιεπαγγελματισμού θα γινόντουσαν προσεκτικά και προγραμματισμένα, για να μη δημιουργηθούν προβλήματα σε άλλους τομείς.


· Θα δινόντουσαν τα απαραίτητα κίνητρα.


· Θα γινόντουσαν σωστές προσλήψεις


· Θα υπάρξει η κατάλληλη εκπαίδευση.


· Θα προχωρήσει περαιτέρω και θα ολοκληρωθεί η αναδιοργάνωση της δύναμης ώστε να μπορεί πιο αποτελεσματικά και με ευελιξία να ανταποκριθεί σε όλο το φάσμα των προκλήσεων και απειλών και στις καθημερινές ανάγκες λειτουργίας της Ε.Φ.


Υπό αυτές τι συνθήκες και λαμβανομένου υπόψη ότι το βάρος της άμυνας της Κύπρου το επωμίζεται η εφεδρεία, αλλά και με την προοπτική ότι τα οικονομικά της Δημοκρατίας θα καλυτερεύσουν, νομίζω ότι ενισχύονται και οι πιθανότητες μείωσης της θητείας.











Πέμπτη 17 Δεκεμβρίου 2009

ΕΘΝΙΚΗ ΑΜΥΝΑ
ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΙΚΗ ΚΡΙΣΗ

ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ,
ΒΟΥΛΕΥΤΗ ΤΟΥ ΑΚΕΛ, ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗΤΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΩΝ
ΓΙΑ ΤΟ 2010 ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ

Τετάρτη, 16 Δεκεμβρίου 2009

Κύριε πρόεδρε,
κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Η φετινή συζήτηση των προϋπολογισμών του κράτους για το 2010 είναι ιδιαίτερα ξεχωριστή για τα δημόσια οικονομικά και τα πολιτικά δρώμενα, τόσο σε παγκόσμιο και ευρωπαϊκό επίπεδο, όσο και στην Κυπριακή Δημοκρατία. Το 2009 ήταν ένας χρόνος με τεράστιες επιπτώσεις στους ρυθμούς ανάπτυξης των οικονομιών των κρατών ανά το παγκόσμιο , με φυγόκεντρες δράσεις στα δημόσια οικονομικά, στην παραγωγική διαδικασία, στο εμπόριο και την εργασία. Με τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) περιλαμβανομένης και της Κύπρου, να αγωνίζονται να αντιμετωπίσουν και να αναστρέψουν την ύφεση. Στόχος μας μέσα από την κρίση αυτή είναι η διάσωση του βιοτικού επιπέδου του λαού μας, του κράτους πρόνοιας και των κοινωνικών παροχών, χωρίς ταυτόχρονα να εξασθενούν άλλοι τομείς από τις περικοπές. Σαν τέτοιοι τομείς είναι και η εθνική άμυνα και η ασφάλεια, που έχουν τη δική τους σημασία, δεδομένης της εκκρεμότητας στο Κυπριακό και της παρουσίας των κατοχικών δυνάμεων.

ΔΙΕΘΝΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ – ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ
Αναφερόμενος στο διεθνές πεδίο, είναι πρόδηλο ότι η χρηματοπιστωτική κρίση και η συνεχιζόμενη οικονομική κάμψη έχουν επηρεάσει σχεδόν κάθε πτυχή της δημοσιονομικής δραστηριότητας των κρατών, περιλαμβανομένης και της άμυνας. Στην Ευρώπη, όπου σύμφωνα με το Ινστιτούτο Ειρήνης της Στοκχόλμης, παρατηρείται βασικά και η μόνη κάμψη στις αγορές εξοπλισμών κατά το 2008, σε σύγκριση με άλλες περιοχές, κάτω από το βαρύ οικονομικό κλίμα, οι διάφορες χώρες σημειώνουν αισθητή μείωση στα εισοδήματά τους και σοβαρά ελλείμματα στον προϋπολογισμό τους καθ’ υπέρβαση των προσδιορισμένων ορίων του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Όπως διαπιστώνει ο οργανισμός Forecast International, κάτω από την πίεση των δεδομένων αυτών και της ανάγκης ελέγχου των δημοσιονομικών τους ελλειμμάτων, πλείστες ευρωπαϊκές χώρες προβαίνουν σε σημαντικές περικοπές σε διάφορους τομείς στρατιωτικής δραστηριότητας οι οποίες τον επόμενο χρόνο προβλέπεται ότι θα είναι ακόμη πιο εμφανείς.

Υποτροπή σε σχεδιασμούς και αμυντικούς προϋπολογισμούς
Η εξέλιξη αυτή αποτελεί σοβαρή υποτροπή στις διαχρονικές εκκλήσεις και προσπάθειες κύκλων των Βρυξελλών, των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ να πείσουν τους Ευρωπαίους εταίρους για διάθεση αυξημένων πόρων για την άμυνά. Ο στόχος που είχε τεθεί ανάμεσα σε χώρες της ΕΕ για τη διάθεση όχι λιγότερο του 2% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος τους (ΑΕΠ )για την άμυνα, μόνο η Βρετανία και η Ελλάδα, τουλάχιστο μέχρι πρόσφατα – φυσικά η κάθε μια για διαφορετικούς λόγους - βρίσκονταν το 2007 μέσα στα πλαίσια αυτά (2,4% και 2,3% αντίστοιχα, σύμφωνα με το Eurostat ). Σημειώνεται ότι στοιχεία παλαιότερων χρόνων ανέβαζαν τα ποσοστά αυτά σε 4% και 5%. Ωστόσο, κάτω από το βάρος αμείλικτων οικονομικών πραγματικοτήτων, ο μέσος όρος αμυντικών δαπανών στο χώρο της Ε.Ε. μειώθηκε από 1,6% το 2002, σε 1,5% το 2007. Το 2008 και το 2009 αναμένεται να κυμανθεί ακόμη σε χαμηλότερα επίπεδα, ήτοι γύρω στο 1,4% – 1,3% . Στις χώρες του Ευρώ προβλέπεται να κυμανθεί γύρω στο 1,2%. Οι ίδεις τάσεις αναμένονται και για το 2010.

Το γεγονός αυτό είχε ως αποτέλεσμα, σε πλείστες περιπτώσεις, να οδηγήσει σε περικοπές σε ανθρώπινο στρατιωτικό δυναμικό, μειώσεις στους ρυθμούς ανανέωσης των εξοπλισμών και ακύρωσης έργων στρατιωτικής υφής. Οι φημολογούμενες περικοπές στις αμυντικές δαπάνες στη Βρετανία, που ενδεχόμενα θα επηρεάσουν και τις βάσεις στην Κύπρο, αποτελεί κλασσικό παράδειγμα όσον αφορά τη διαπίστωση αυτή. Και τούτο, ιδιαίτερα, αν λάβει κανείς υπόψη το γεγονός ότι μετά την 11η Σεπτεμβρίου, οι βάσεις στην Κύπρο έχουν αναβαθμιστεί σε σημασία για τους Βρετανούς και τους Αμερικανούς, όχι απλώς ως στρατηγικός επικοινωνιακός και κατασκοπευτικός κόμβος, αλλά και ως προχωρημένο ορμητήριο στα σχέδιά τους για αντιμετώπιση «ασύμμετρων απειλών».

ΚΥΠΡΟΣ
Άμυνα ως διαχρονική προτεραιότητα
Όσον αφορά την Κύπρο, θα πρέπει να λεχθεί ότι η μείωση στις αμυντικές δαπάνες δεν είναι σημερινό φαινόμενο όπως επιχειρούν κάποιοι να το παρουσιάσουν. Σε αντίθεση με τα λόγια και τις μεγαλόστομες διακηρύξεις που πολλές φορές εμπεριέχουν και το στοιχείο της πατριδοκαπηλίας και πολιτικής εκμετάλλευσης, τα οικονομικά στοιχεία φανερώνουν την πραγματικότητα σε ό,τι αφορά τις προτεραιότητες της κυπριακής πολιτείας στο θέμα της άμυνας. Βασικά, σε αντίθεση με τα προηγούμενα χρόνια, από το 1993 υπάρχει μια σταθερή μείωση στις αμυντικές δαπάνες ως ποσοστό επί του ΑΕΠ, υποδηλώνοντας αναθεώρηση της ιεράρχησης της άμυνας ως τομέα κρατικής δραστηριότητας σε σχέση με άλλους τομείς προτεραιότητας. Και αυτό σε αντιδιαστολή με τις πομπώδεις διακηρύξεις προς το αντίθετο που προέβαλλαν ορισμένοι κατά τη διακυβέρνησή τους. Πιο συγκεκριμένα από 6,6% που ήταν κατά μέσο όρο μεταξύ 1989 – 1993 οι αμυντικές δαπάνες ως ποσοστό επί του ΑΕΠ, μειώθηκαν στο 4,6% το 1994-1998 και στο 2,7% το 1999 – 2003. Το φαινόμενο αυτό αποτελούσε σαφή αντίφαση με τις τότε επίσημες δηλώσεις για προτεραιότητα στην άμυνα και στις αόριστες και επικίνδυνες διακηρύξεις σχετικά με το «δόγμα του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου», καθιστώντας την υφεστιολογία της τότε εποχής μια πραγματικά ριψοκίνδυνη πολιτική για την ημικατεχόμενη μας πατρίδα. Το 2004 – 2008 οι αμυντικές δαπάνες ως ποσοστό επί του ΑΕΠ κυμαινόταν γύρω στο 2,04% , ενώ το 2010 προβλέπεται να κυμανθούν γύρω στο 1,9% - 2,0%, δηλαδή χαμηλές μεν σε σχέση με άλλες εποχές αλλά πιο ψηλά από το μέσο όρο στην Ε.Ε. και στο χώρο του Ευρώ.

Είναι πρόδηλο από τα ανωτέρω ότι η ανάγκη συμμόρφωσης με τους δείκτες του Μάαστριχτ ως βασική προϋπόθεση ένταξης στην Ε.Ε. αλλά και αργότερα στη ζώνη του Ευρώ, άσκησαν αφόρητες πιέσεις στα δημοσιονομικά της Κυπριακής Δημοκρατίας και στις αμυντικές δαπάνες ως συνεπεκόλουθο. Οι πιέσεις έγιναν ακόμη πιο έντονες στην τελευταία διετία, δεδομένης της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, της ενεργειακής κρίσης και του προβλήματος της ανομβρίας, που ασφαλώς δεν άφησαν ανεπηρέαστη την πατρίδα μας και τους προϋπολογισμούς μας και βέβαια τα κονδύλια για την άμυνα. Ως εκ τούτου και το 2010 αναμένεται να είναι έτος οικονομικής περισυλλογής, παρουσιάζοντας σχετική μείωση της τάξης των €5 εκ. σε σύγκριση με τον περσινό προϋπολογισμό όσον αφορά την αμυντική θωράκιση. Όμως, όπως διαβεβαίωσε στην Επιτροπή Άμυνας ο αρμόδιος Υπουργός, οι προϋπολογισμοί είναι καλά μελετημένοι και ναι μεν προβλέπεται να είναι πιο περιορισμένες οι νέες αγορές κατά το υπό συζήτηση έτος αλλά δεν επηρεάζουν ούτε τη συντήρηση, ούτε και την αποτελεσματικότητα των υφιστάμενων οπλικών συστημάτων, ούτε και του άλλου στρατιωτικού υλικού και μέσων, ή τη μαχητική ικανότητα και επιχειρησιακή ετοιμότητα της Εθνικής Φρουράς (Ε.Φ.) όπως επιχειρούν να υποδείξουν μερικοί.

Γνώμονας: Τρέχουσες Ανάγκες/ Τρία Προγράμματα
Όπως έχει αναφερθεί από κυβερνητικής πλευράς, ο προϋπολογισμός του τομέα ετοιμάστηκε με γνώμονα τις τρέχουσες ανάγκες και πολιτικές εξελίξεις. Γι αυτό και σε περίπτωση διαφοροποίησης των δεδομένων, έτσι που να προκύψει περαιτέρω ενίσχυση της Εθνικής Φρουράς, με οποιαδήποτε άλλα προγράμματα, η κυβέρνηση θα επανέλθει με συμπληρωματικό προϋπολογισμό. Εξάλλου θα πρέπει να σημειωθεί ότι από την ανάληψη της διακυβέρνησης από την παρούσα κυβέρνηση, το Υπουργείο Άμυνας έχει δρομολογήσει αποφάσεις και ενεργοποιήσει αμέσως τρία σημαντικά προγράμματα, που ήταν καθηλωμένα και ανενεργά, και βρίσκονται τώρα σε πορεία υλοποίησης και για τα οποία η Δημοκρατία θα καταβάλει γύρω στα €200 εκ. Σ’ αυτά περιλαμβάνεται και η αγορά ελικοπτέρων, η παραλαβή των οποίων θα αρχίσει τον επόμενο χρόνο, όπως και άλλων σημαντικών μέσων που θα ενισχύσουν ουσιαστικά το έργο της Ε.Φ. και την αποτελεσματικότητά της.

Αναδιοργάνωση – Μελέτη Απειλής
Σημαντικές είναι και οι ενέργειες στον τομέα της οργάνωσης της άμυνας και της Εθνικής Φρουράς. Με την ανάληψη της διακυβέρνησης η κυβέρνηση προχώρησε στην ολοκλήρωση του προγράμματος αναδιοργάνωσης, η υλοποίηση του οποίου ξεκίνησε το 2007. Επιπλέον το ΥΠΑΜ, μετά από μελέτη και ενδελεχή αξιολόγηση των κατοχικών δεδομένων, των διαφόρων μορφών προκλήσεων, κινδύνων και απειλών που αντιμετωπίζει η Κυπριακή Δημοκρατία στη σύγχρονη εποχή, των αναγκών Έρευνας και Διάσωσης και των υποχρεώσεων της ως μέλος της Ε.Ε, έχει σχεδιάσει και την ανάλογη οργάνωση για την αντιμετώπιση τους ή την αποτροπή τους. Για την επίτευξη του σκοπού αυτού οι αρμόδιοι φορείς προωθούν την αναδιοργάνωση του σώματος και τη δημιουργία ενός μικρού ευέλικτου και ταχυκίνητου μηχανοποιημένου στρατού, ικανού να ανταποκριθεί στις διάφορες απειλές, κινδύνους, προκλήσεις και διεθνείς υποχρεώσεις.

Κληρονομιά σωρείας προβλημάτων προσωπικού
Είναι γεγονός, επίσης, ότι το Υπουργείο Άμυνας έχει κληρονομήσει σωρεία άλλων σοβαρών προβλημάτων που παρέμειναν άλυτα για χρόνια, χωρίς να έχουν αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά. Έχει επιφορτισθεί με την υποχρέωση, ως υπεύθυνη κυβέρνηση να τα επιλύσει. Κληρονομήθηκαν προβλήματα προαγωγής και αφυπηρέτησης στελεχών, που περιεπλάκησαν από διάφορους χειρισμούς, κανονισμούς και σκοπιμότητες του παρελθόντος, για τα οποία το Υπουργείο επεξεργάζεται ειδική νομοθεσία για τη σωστή ρύθμισή και την προώθηση τους. Το Υπουργείο βρέθηκε αντιμέτωπο με προβλήματα υπαξιωματικών και Εθελοντών Πενταετούς Υποχρέωσης που χρόνιζαν κυριολεκτικά. Κατά καιρούς, προτάσεις για επίλυσή τους παρέμειναν ανεκπλήρωτες υποσχέσεις, ενώ τώρα η κυβέρνηση τις περιέλαβε σε ειδικό νομοσχέδιο που βρίσκεται ενώπιον της Βουλής για την υλοποίηση τους με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Υπήρχαν προβλήματα προαγωγών και μονιμοποίησης Εθελοντριών των οποίων επίσης άρχισε η επίλυση τους, όπως και πολλά αλλά ζητήματα που ήταν σε εκκρεμότητα, περιλαμβανομένης και της ανεπαρκούς στελέχωσης του Υπουργείου για αντιμετώπιση θεμάτων που προέκυψαν από την ένταξη μας στην Ε.Ε. και την άσκηση μιας σύγχρονης αμυντικής πολιτικής.

Φυγοστρατία
Επίσης σε ό, τι αφορά τους κληρωτούς και το μέγα θέμα της φυγοστρατίας, πολύ καθυστερημένα και αφού ήδη διογκώθηκε το πρόβλημα άρχισε η πολιτεία να ασχολείται μαζί του. Η παρούσα κυβέρνηση κληρονομώντας το χρονίζον αυτό πρόβλημα έκρινε ότι τα κάποια μέτρα που λήφθηκαν από προκατόχους της, δυστυχώς όχι μόνο δεν απέδωσαν, αλλά η αδυναμία εφαρμογής των προνοιών της νομοθεσίας που προωθήθηκε, επιδείνωσαν το πρόβλημα. Το ΥΠΑΜ έχει εκπονήσει ειδική μελέτη για πάταξη του φαινομένου αυτού και όπως μας έχει πληροφορήσει ετοιμάζει δέσμη μέτρων τα οποία σύντομα θα προωθήσει.

Σχέσεις Ελλάδας - Κύπρου
Σε ό,τι αφορά τις σχέσεις με την Ελλάδα η κυβέρνηση όπως αναφέρει στο πρόγραμμά της , τις θεωρεί τον ακρογωνιαίο λίθο της αμυντικής της πολιτικής στην αποτρεπτική της στρατηγική. Είναι αντιληπτό βέβαια ότι η τοπική άμυνα της Κύπρου είναι κατά κύριο λόγο ευθύνη και υποχρέωση των κυπριακών δυνάμεων της Ε.Φ και ότι μέσα στα πλαίσια της αντιμετώπισης των διαβαθμισμένων προκλήσεων και απειλών κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας, όπως έχουν αξιολογηθεί και ιεραρχηθεί από το ΓΕΕΦ, η Ελλάδα έχει το δικό της σημαντικό ρόλο να διαδραματίσει ενεργώντας καθοριστικά στην αντιμετώπιση των προκλήσεων, απειλών και κινδύνων. Συναφώς, χαιρετίζουμε τις ενέργειες του Υπουργείου, για εξορθολογισμό και πραγματική ενίσχυση των σχέσεων των δύο κρατών στον τομέα αυτό, όπως περιλαμβάνεται στο πρόγραμμα της διακυβέρνησης Χριστόφια. Επικροτούμε επίσης την απόφασή των κυβερνήσεων Ελλάδας – Κύπρου, όπως ανακοινώθηκε κατά την τελευταία επίσκεψη του Έλληνα Υπουργού Άμυνας, για αναβάθμιση των σχέσεων των δύο κρατών καθώς και για εκσυγχρονισμό του μνημονίου διαχείρισης κρίσεων το οποίο είναι ετεροχρονισμένο και κατά την άποψή μου περίπλοκο και εν πολλοίς ανεφάρμοστο. Προς το σκοπό αυτό, πληροφορούμαστε ότι έχει συσταθεί από το Υπουργείο ειδική επιτροπή.

Συνεισφορά στην ΚΕΠΠΑ
Αναφορά θα πρέπει τέλος να γίνει και στη συνεισφορά τις Κύπρο σε διεθνείς ειρηνικές δραστηριότητες και σε αποστολές της Ε.Ε μέσα στο πλαίσιο της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Άμυνας και σε σχέση με αποφάσεις και ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, η οποία εκτιμάται ιδιαιτέρως. Αναφερόμαστε στη συμμετοχή της Κύπρου με επιτελείς, με στρατιωτική αστυνομία και ιατρικές μονάδες στη HELBROC battlegroup στην οποία μετέχουν η Ελλάδα, η Βουλγαρία και η Ρουμανία. Η Κύπρος συνδράμει με αξιωματικούς στην EU NAVFOR Somalia – “Atlantica” για την προστασία εμπορικών πλοίων και άλλων σκαφών στην περιοχή, καθώς και στη EUFOR Tchad/RCA στην Ανατολική Chad και στις Βόρειανατολικές περιοχές της Κεντρικής Αφρικής για προστασία των πολιτών και αλλά και του προσωπικού των Ηνωμένων Εθνών. Η Κυπριακή Δημοκρατία παραχώρησε εξοπλισμό για 500 άτομα για την εκπαίδευση των Δυνάμεων Ασφάλειας της Σομαλίας έπειτα από πρωτοβουλία της Γαλλίας, μετά από σχετικό ψήφισμα των Ηνωμένων Εθνών. Επίσης τον περασμένο Σεπτέμβρη φιλοξένησε ειδικό σεμινάριο για την Ευρωπαϊκή Ασφάλεια και Πολιτική Άμυνας, που διοργανώθηκε με την υποστήριξη του Κολλεγίου Ευρωπαϊκής Ασφάλειας και Αμυντικής Πολιτικής, με σκοπό την εξοικείωση με την Ευρωπαϊκή Ασφάλεια και Αμυντική Πολιτική. Συμμετείχε στην AMSCC, που δημιουργήθηκε με πρωτοβουλία της Αθήνας για την αντιμετώπιση και ικανοποίηση αναγκών της Ε.Ε. και άλλων ενδιαφερομένων οργανισμών για θαλάσσιες μεταφορές και στο οποίο μετέχουν η Ελλάδα, η Ιταλία, η Σλοβενία και η Πολωνία.

Συμπεράσματα
Καταλήγοντας θα πρέπει επίσης να αναφέρουμε ότι στον τομέα της άμυνας, οι ανάγκες, δεδομένης της απειλής και της ασύγκριτα μεγάλης ισχύς του αντιπάλου, είναι τεράστιες και οι πόροι εξαιρετικά περιορισμένοι. Ό, τι και να διατεθεί είναι λίγο. Τα πράγματα για την άμυνα γίνονται ακόμη πιο δύσκολα κάτω από συνθήκες οικονομικής ύφεσης και περικοπών. Όμως μια παταγώδης αποτυχία στον οικονομικό τομέα από κακοδιαχείριση ή αλόγιστες δαπάνες θα έχει πολύ πιο μεγάλες, ίσως και ολέθριες, επιπτώσεις στον αμυντικό τομέα αλλά και στο εθνικό πρόβλημα. Γι αυτό ενώ μεριμνούμε για την ευρωστία της οικονομίας μας θα πρέπει εφόσον συνεχίζεται η κατοχή να προσπαθούμε ταυτόχρονα να διατηρούμε στον ύψιστο δυνατό βαθμό την αποτελεσματικότητα της άμυνάς μας σε συνεργασία με την Ελλάδα, διαθέτοντας πόρους από το ΑΕΠ μας για το σκοπό αυτό, ανάλογα με τις δυνατότητες μας. Και είναι φανερό ότι προς αυτή την κατεύθυνση κινείται με υπευθυνότητα η παρούσα κυβέρνηση.



Τετάρτη 30 Σεπτεμβρίου 2009

ΤΟ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ
ΔΥΝΑΜΕΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ 2009

ΤΑ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ

ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ - ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ
Παρά τo ότι έχουν περάσει πέντε χρόνια από το άνοιγμα των σημείων ελέγχου στη Γραμμή Κατάπαυσης του Πυρός, για διακίνηση προς και από τις ελεύθερες περιοχές, την ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.) και την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων Ε.Ε - Τουρκίας, οι δυνάμεις των αντιπάλων πλευρών στο στρατιωτικό τομέα στον κυπριακό χώρο παραμένουν και το 2009 αμετάβλητες. Το στρατιωτικό τοπίο συμπληρώνουν οι δυνάμεις των βρετανικών βάσεων και της ΟΥΝΦΙΚΥΠ .

Η Τουρκία συνεχίζει να διατηρεί σε υψηλά επίπεδα ικανοτήτων τις κατοχικές δυνάμεις στην Κύπρο, ενώ από πλευράς Κυπριακής Δημοκρατίας, δεδομένων των προτεραιοτήτων της στρατηγικής της Κύπρου για ενδυνάμωση της θέσης της στην Ε.Ε. και τη συμμόρφωση της με τους οικονομικούς δείκτες της Ένωσης, καθώς και των βελτιωμένων συνθηκών ασφάλειας στο νησί, σημειώθηκε επιβράδυνση στο ρυθμό εισαγωγής οπλισμού. Σ΄αυτό συνέβαλε και η συνεχιζόμενη οικονομική κρίση. Ως εκ τούτου οι αμυντικές δαπάνες στην Κυπριακή Δημοκρατία παραμένουν σταθερά στο 2.1% - 2.3% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος ( ΑΠΕ). Παρά ταύτα αυτές είναι κάπως πιο ψηλές ως ποσοστό από το μέσο όρο αμυντικών δαπανών στο χώρο της Ε.Ε., ο οποίος ανέρχεται στο 1.9%.

Διαπιστώσεις
Από τα στοιχεία για το 2009 προκύπτουν οι εξής διαπιστώσεις

· Το ανθρώπινο στρατιωτικό δυναμικό των κατοχικών στρατευμάτων στην Κύπρο παραμένει στις 36.000 και μαζί με τους 5.000 Τουρκοκύπριους ενόπλου κυμαίνεται γύρω στις 41.000.

Από την άλλη οι δυνάμεις της Εθνικής Φρουράς ανέρχονται στις 12.000 και μαζί με τις δυνάμεις της ΕΛΔΥΚ φθάνουν γύρω στις 13.000 περίπου. Δηλαδή για κάθε Εθνοφρουρό αναλογούν σήμερα 3,1 Τούρκοι στρατιώτες.

· Τα άρματα μάχης των κατοχικών δυνάμεων παραμένουν στα 449 ( 441Μ-48Α5Τ1/Τ2 και 8 Μ-48 Α2 εκπαιδευτικά), όπως και κατά τα δύο προηγούμενα χρόνια, σε σύγκριση με 300 που ήταν το 2000.

Για κάθε άρμα μάχης της Εθνικής Φρουράς αναλογούν σήμερα 3 τουρκικά. Αν υπολογιστούν και τα 61 άρματα της ΕΛΔΥΚ η αναλογία μειώνεται σε ένα άρμα της Ε.Φ. για κάθε 2,09 τουρκικά.

· Ο αριθμός των Τεθωρακισμένων Οχημάτων Μεταφοράς Προσωπικού (ΤΟΜΠ) των κατοχικών δυνάμεων, παραμένει στα 627.

Από τα 627 τα 361 είναι τουρκικής κατασκευής τύπου ΑΑΡC και τα 266 αμερικανικής τύπου Μ-133. Στην Εθνική Φρουρά ο αριθμός των ΤΟΜΠ είναι 402.

Τουρκικές προθέσεις

Με τη διατήρηση αυξημένων στρατιωτικών ικανοτήτων στην Κύπρο, η Τουρκία φαίνεται να επιδιώκει τα εξής:

(α) Την προς όφελος της διατήρηση της υφιστάμενης ανισορροπίας στρατιωτικών δυνάμεων στο νησί και κατ’ επέκταση τη συνεχούς διασφάλισης της ισχυρής διαπραγματευτικής της θέσης στο Κυπριακό, καθώς και τη στήριξη των προσπαθειών νομιμοποίησης του καθεστώτος.

(β) Την υπογράμμιση της εμμονής της στη διαιώνιση και μονιμοποίηση της στρατιωτικής της παρουσίας και του στρατηγικού ελέγχου της στην Κύπρο.

(γ) Τη διατήρηση του ελέγχου της επί του κατοχικού καθεστώτος και της πολιτικής δραστηριότητας των Τουρκοκυπρίων, ιδιαίτερα σε θέματα που αφορούν τις στρατηγικές της επιδιώξεις στο νησί.

(δ) Τη διατήρηση της ικανότητας να επηρεάζει εξελίξεις στις ελεύθερες περιοχές και να εκβιάζει την ελληνοκυπριακή πλευρά και να δημιουργεί αμφισβητήσεις για την κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ξηρά και στο θαλάσσιο και εναέριο χώρο της Κύπρου.

Πηγές
Τα στοιχεία προέρχονται από ανοικτές και έγκυρες πηγές, προσβάσιμες στο κοινό και περιλαμβάνουν το Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών Λονδίνου, το SIPRI, το NATO, τον ΟΑΣΕ, το Τμήμα Στατιστικής και Ερευνών της Κυπριακής Δημοκρατίας και άλλα
.


ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΑΡΙΘΜΟΙ 2009

ΕΘΝΙΚΗ ΦΡΟΥΡΑ

Στρατιωτικό Ανθρώπινο Δυναμικό
Η ισχύς της Εθνικής Φρουράς σε ανθρώπινο δυναμικό ανέρχεται συνολικά γύρω στις 13.000, περιλαμβανομένων των στελεχών, των εθελοντών, των εθελοντριών και των κληρωτών που υπηρετούν την στρατιωτική τους θητεία.

Στην Εθνική Φρουρά υπηρετούν εθελοντικά περί τις 430 γυναίκες, οι οποίες αποτελούν το 3.5 % του στρατιωτικού ανθρώπινου δυναμικού του σώματος.

Διοίκηση και Δομή
Η Διοίκηση της Εθνικής Φρουράς έχει έδρα τη Λευκωσία.

Η Εθνική Φρουρά περιλαμβάνει όλους τους κλάδους (Στρατό, Ναυτικό, Αεροπορία). Την κύρια δύναμη της αποτελούν οι δυνάμεις Στρατού, που συγκροτούνται ακόμη σε μεραρχίες και ταξιαρχίες και οι οποίες υπάγονται απευθείας στο Γενικό Επιτελείο της Εθνικής Φρουράς.

Οι δυνάμεις των σχηματισμών αυτών συμπληρώνονται σε περίπτωση πολέμου με την επιστράτευση εφέδρων και εθνοφυλάκων.

Εφεδρείες
Το σύνολο των εφέδρων και εθνοφυλάκων ανέρχεται στις 70 και πλέον χιλιάδες.

Οργάνωση
Σώμα Στρατού 1
Μεραρχίες Πεζικού 2
Τεθωρακισμένη Ταξιαρχία 1
Ταξιαρχίες Πεζικού 2
Σύνταγμα Καταδρομών 1

Οπλοστάσιο
Άρματα Μάχης:
Συνολικά 154 άρματα μάχης, ήτοι:
41 T-80U
52 ΑΜΧ-30Β-2
61 ΑΜΧ-30

Τεθωρακισμένα Οχήματα (Αναγνωριστικά/Μάχης):
Συνολικά 139 οχήματα βραζιλιάνικης κατασκευής, ήτοι:
124 ΕΕ-9 Κασκαβέλ
15 ΕΕ-3 Τζιαραράκα.

Τεθωρακισμένα Οχήματα Μάχης:
Συνολικά 70 ΤΟΜΑ, ήτοι:
27 VAB-VCI γαλλικής κατασκευής
43 BMP-3 ρωσικής κατασκευής

Τεθωρακισμένα Οχήματα Μεταφοράς Προσωπικού:
168 Λεωνίδας ελληνικής κατασκευής
125 VAB γαλλικής κατασκευής
16 AMX-VCP γαλλικής κατασκευής

Πυροβολικό:
Συνολικά 160 και πλέον πυροβόλα, ήτοι:
36 25-pdr 88 χιλ. (αποθηκευμένα)
20 M-1944 100 χιλ.
72 Μ-56 105 χιλ.
12 ΤR F1 155 χιλ.
12 MK F3 155χιλ. αυτοκινούμενα πυροβόλα
12 Zuzana 155 χιλ. αυτοκινούμενα πυροβόλα

Πολλαπλοί Εκτοξευτήρες Βλημάτων:
18 FRY M-63 Plamen 128χιλ.
4 BM-21 122 χιλ

Όλμοι:
Συνολικά 376 και
πλέον, ήτοι:
170 E-44 81χιλ.
70+ M1/M29 81χιλ. (αποθηκευμένοι)
20 M –30/M-2 107χιλ.
116 RT61 120 χιλ.

Αντιαρματικά Κατευθυνόμενα Όπλα:
Συνολικά 67, ήτοι:
45 Μilan (15 επί των Τζιαραράκα)
22 HOT (18 επί των VAB)

Εκτοξευτήρες Βλημάτων:
Μ-72 LAW 66 χιλ.
850 + RPG-7 knout 73 χιλ.
1000 Apilas 112 χιλ.

Πυροβόλα Άνευ Οπισθοδρομήσεως:
Συνολικά 184, ήτοι:
40 ΕΜ- 67 90χιλ.
144 Μ-40Α1 106 χιλ., M-40 144 106 χιλ.

Αντιαεροπορικά Μέσα:
Συνολικά 172, ήτοι:
36 Μ-55 20χιλ.
24 GDF-003 με Skyguard 35χιλ.
20 Μ-1 40χιλ.
60 Mistral συστήματα εδάφους αέρος
24 Aspide συστήματα εδάφους αέρος
6 SA-15 ( Tor-M1) συστήματα εδάφους αέρος

Πλωτά Μέσα:
2 ακταιωροί (Salamis και Kyrenia)
11 περίπου ταχύπλοα και άλλα σκάφη
1 μοίρα παράκτιας άμυνας, με 3 ΜΜ- Exocet
Αεροσκάφη:
1 ΒΝ-2 Islander
1 PC – 9 εκπαιδευτικό

Ελικόπτερα:
Συνολικά 16, ήτοι
11 Μi – 35P
2 Bell UH – 1H
2 Bell 206C,
4 SA-342 Gazelle ( με HOT),


ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ ΚΥΠΡΟΥ

Οι ελληνικές δυνάμεις στην Κύπρο αριθμούν γύρω στις 1.250. Τις δυνάμεις αυτές αποτελούν κυρίως η Ελληνική Δύναμη Κύπρου (ΕΛΔΥΚ), που αριθμεί 950 άτομα και βρίσκεται στο νησί με βάση τη Συνθήκη Εγγυήσεως, Αριθμός Ελλήνων αξιωματικών στελεχώνουν την Εθνική Φρουρά.

Οι Ελληνική Δύναμη Κύπρου έχει μετατραπεί σε Μηχανοκίνητο Συγκρότημα .

Οπλοστάσιο
Το οπλοστάσιο των Ελληνικών Δυνάμεων στην Κύπρο περιλαμβάνει:

Άρματα Μάχης:
61 M-48 A5 MOLF

Tεθωρακισμένα Οχήματα Μεταφοράς Προσωπικού:
80 Λεωνίδας

Πυροβoλικό:
Συνολικά 18 και πλέον, ήτοι:
12 Πυροβόλα Μ-114 155 χιλ.
6 Μ-110Α2 203 χιλ,
6 M-107 175 χιλ.

Όλμοι

ΠΑΟ


ΤΟΥΡΚΙΚΑ ΣΤΡΑΤΕΥΜΑΤΑ

Ανθρώπινο Στρατιωτικό Δυναμικό
Τα τουρκικά στρατεύματα στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου ανέρχονται σε 36.000. Η δύναμη αυτή προέρχεται από την 3η Στρατιά, που έχει έδρα την Ερζινζάν στην Τουρκία, και είναι ένα σώμα στρατού, το οποίο χωρίζεται σε δύο μεραρχίες, την 28η Μεραρχία και την 39η και την ΤΟΥΡΔΥΚ.

Η βάση της οργάνωσης των κατοχικών δυνάμεων συνεχίζει ακόμη να είναι η μεραρχία, αν και στην ίδια την Τουρκία οι δυνάμεις αυτές έχουν εξ' ολοκλήρου μετατραπεί σε ταξιαρχίες.

Όργάνωση
Σώμα Στρατού 1
Μεραρχίες Πεζικού 2
Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία (ΤΟΥΡΔΥΚ) 1
Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία 1
Τάγματα Ειδικών Δυνάμεων 1
Τάγματα Κομάντος 2

Οπλοστάσιο
Άρματα Μάχης:
Συνολικά 449, ήτοι:
441 Μ-48Α5 Τ1/Τ2
8 Μ-48Α2 (εκπαιδευτικά).
Τεθωρακισμένα Οχήματα Μεταφοράς Προσωπικού:
Συνολικά 627, ήτοι:
361ΑΑPC
266 Μ-113.

Πυροβολικό:
Συνολικά 232 και πλέον, ήτοι:
72 Μ 101Α1 105χιλ.
18 Μ-114Α2 155χιλ.
12 Μ-115 203χιλ.
90 Μ-44Τ 155χιλ. αυτοκινούμενα πυροβόλα


Πολυεκτοξευτήρες Βλημάτων 6 Τ-115 122χιλ.

Όλμοι:
Συνολικά 450, ήτοι:
175 81χιλ.
148 Μ-30 107χιλ.
127 ΗΥ–12 120χιλ.

Αντιαρματικά Κατευθυνόμενα Βλήματα:
Συνολικά 114, ήτοι:
66 Μilan,
48 TOW

Εκτοξευτήρες Πυραύλων:
M-72 LAW 66χιλ. ( απροσδιόριστος αριθμός)
4 ,Πυροβόλα Άνευ Οπισθοδρομήσεως (ΠΑΟ):
Μ-67 90χιλ. ( απροσδιόριστος αριθμός)
192 Μ-40Α1 106χιλ.

Αντιαεροπορικά:
Rh 202 20 χιλ. (απροσδιόριστος αριθμός)
16 GDF- 003 35χιλ.
48 Μ-1 40χιλ.

Συστήματα Εδάφους Αέρος:
50 και πλέον Stinger

Ραντάρ:
AN/TRQ-36

Αεροσκάφη:
3 U-17
F-16C/D περιοδική στάθμευση
F-4E περιοδική στάθμευση

Ελικόπτερα:
3 UH-1H
S-70A περιοδική στάθμευση
1 AS-532UL Cougar περιοδική στάθμευση

Πλοία:
1 ακταιωρός Caner Goyneli


ΤΟΥΡΚΟΚΥΠΡΙΑΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ

Ανθρώπινο Στρατιωτικό Δυναμικό
Οι Τουρκοκύπριοι ένοπλοι ανέρχονται στις 3.500 – 5.000.

Εφεδρείες
Οι τουρκοκυπριακές εφεδρείες αριθμούν γύρω στις 26.000 όπως παρακάτω:

11.000 προορίζονται για την πρώτη γραμμή,

10.000 για τη δεύτερη γραμμή

5.000 για την τρίτη γραμμή.

Σύνθεση Δυνάμεων και Οπλισμός
Oι τουρκοκυπριακές δυνάμεις αποτελούνται από 7 τάγματα πεζικού και διαθέτουν ελαφρύ οπλισμό όπως:

73 Όλμους 120 χιλ.

6 Αντιαρματικά Κατευθυνόμενα Βλήματα Milan

36 ΠΑΟ 106 χιλ.

Πλωτά Μέσα:
1 περιπολικό Rauf Denktash,
2 Mk5
2 SG45/SG46.
1 PCI


ΒΡΕΤΑΝΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

1 Σμήνος Έρευνας και Διάσωσης
με ελικόπτερα Bell 412 Twin Huey

269: Προσωπικό για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ

Στρατός
Ανθρώπινο Δυναμικό: 2110

2 Τάγματα Πεζικού
1 Μοίρα Μηχανικού – Υποστήριξης
Σχηματισμός Ελικοπτέρων

Αεροπορία
Ανθρώπινο Δυναμικό : 1140

Περιοδική στάθμευση αεροσκαφών

Ναυτικό
Ανθρώπινο Δυναμικό : 25


ΔΥΝΑΜΗ ΟΥΝΦΙΚΥΠ

Αργεντινή: 295

Αυστρία: 4

Βραζιλία: 1

Ηνωμένο Βασίλειο: 269

Κάναδάς: 1

Ουγγαρία: 83

Παραγουάη: 15

Περού : 15

Σλοβακία: 193

Χιλή : 15

Επιπλέον η δύναμη περιλαμβάνει 69 πολιτικούς αστυνομικούς
και 143 άτομα, πολιτικό προσωπικό

Τρίτη 22 Σεπτεμβρίου 2009


ΣΥΝΟΠΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

ΒΑΡΟΜΕΤΡΟ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ

ΟΙ ΑΠΟΨΕΙΣ
ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ
ΓΙΑ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Ο δημόσιος τομέας, που αποτελεί αναπόσπαστο μέρος των διαδικασιών και της λειτουργίας της πολιτείας, βιώνει καθημερινά την πίεση των απαιτήσεων και των προσδοκιών του κοινού για εξυπηρέτηση του, αφού τουλάχιστο το 97% των πολιτών από την ηλικία των 18 χρονών και άνω συναλλάσσεται με κάποια από τις Υπηρεσίες του Δημοσίου. Για την αποδοτικότερη λειτουργία του ο δημόσιος τομέας θα πρέπει να γνωρίζει με ποιες Υπηρεσίες του συναλλάσσονται περισσότερο οι πολίτες και ποια είναι η γενικότερη εμπειρία τους με αυτές αλλά και με ποιους τρόπους επικοινωνούν συνήθως μαζί του. Να ακούσει τη γνώμη τους, για το ποιες κρίνει ως καλύτερες και ποιες ως χειρότερες, όσον αφορά την εξυπηρέτηση τους. Επίσης να αφουγκραστεί τις προσδοκίες και τις απαιτήσεις του πολίτη, τις απόψεις και εκτιμήσεις του κοινού για τις υπηρεσίες που του προσφέρει, για την επάρκεια και την αποτελεσματικότητα του. Να μάθει τους λόγους που θεωρούν οι πολίτες ότι αναγκάζουν τη Δημόσια Υπηρεσία να λειτουργεί σε μη ικανοποιητικό βαθμό, καθώς και την άποψη τους για το τι πρέπει να γίνει για να εξαλειφθεί η γραφειοκρατία.

Σε αυτά τα ερωτηματικά επεδίωξε να απαντήσει σχετική έρευνά μας με την πεποίθηση ότι τα ευρήματά της θα αποτελέσουν τροφή για περαιτέρω συζήτηση και θετικό προβληματισμό στην προσπάθεια βελτίωσης των Υπηρεσιών του Δημοσίου . Για την επίτευξη του σκοπού αυτού επιλέγηκε η μέθοδος της έρευνας αγοράς κατά τη διάρκεια της οποίας ρωτήθηκε ένα δείγμα 604 πολιτών, αντιπροσωπευτικό της στρωματοποιημένης δομής του πληθυσμού, εκ των οποίων μόνο οι 16 ( 3%) δήλωσαν ότι δεν είχαν καμία συναλλαγή με το Δημόσιο τα τελευταία δυο χρόνια. Η σφυγμομέτρηση της κοινής γνώμης πραγματοποιήθηκε σύμφωνα με τη μεθοδολογία της στατιστικής επιστήμης για τις δημοσκοπήσεις, μεταξύ 13 Ιανουαρίου και 3 Φεβρουαρίου 2009 και περιλαμβάνει όλα τα κύρια δημογραφικά χαρακτηριστικά Η όλη έρευνα διεξάχθηκε με την στενή παρακολούθηση και εποπτεία σε όλες της τις φάσεις από εγκεκριμένο Γραφείο Δημοσκοπήσεων, μέλους του Συνδέμου των Γραφείων Ερευνών και Δημοσκοπήσεων.

ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ
Οι Κύπριοι πολίτες στο σύνολό τους, με ελάχιστες εξαιρέσεις, είχαν κατά τα δύο προηγούμενα χρόνια συναλλαγή με κάποια ή κάποιες Υπηρεσίες του Δημοσίου. Ορισμένες από τις Υπηρεσίες αυτές το κοινό τις χρησιμοποιεί πιο συχνά από άλλες και έχουν σχέση με θέματα υγείας, ασφάλειας ή αστυνομίας, περιουσιακά και πολεοδομίας, συντάξεις και εισφορές, θέματα ευημερίας κ.λπ. Οι περισσότεροι επικοινωνούν με τις Υπηρεσίες αυτές είτε με προσωπικές επισκέψεις, είτε τηλεφωνικώς, είτε με αλληλογραφία, είτε και μέσω τρίτων.

· Ορισμένες Υπηρεσίες του Δημοσίου λειτουργούν κατά τη γνώμη του κοινού αποτελεσματικά και αποτελούν υπόδειγμα για άλλες.

· Ωστόσο, για τις περισσότερες από αυτές και ιδίως εκείνες με τις οποίες οι πολίτες έχουν συχνότερη επικοινωνία και συναλλαγή, η μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών δεν έχει καθόλου θετική άποψη και σε ορισμένες περιπτώσεις η γνώμη τους είναι έντονα αρνητική.

· Το κοινό δεν αξιολογεί θετικά στο σύνολό τους τις Υπηρεσίες ή τα Τμήματα του Δημοσίου σε σχέση με την ανταπόκρισή τους κατά τη διάρκεια, είτε της προσωπικής του επίσκεψης, είτε της τηλεφωνικής του επικοινωνίας, είτε της αλληλογραφίας μαζί του.

· Την ίδια πεποίθηση έχει το κοινό για την ταχύτητα με την οποία απαντούν στα θέματα των πολιτών και την μεταχείριση που τυγχάνουν από τις Υπηρεσίες του Δημοσίου, όπως και για την αποτελεσματικότητα τους.

· Αρνητική είναι και η γνώμη της πλειοψηφίας των πολιτών στην αξιολόγηση ποιοτικών χαρακτηριστικών, σε σχέση με τις προσφερόμενες υπηρεσίες του Δημοσίου, όπως η ευγένεια, η φιλικότητα, η προθυμία εξυπηρέτησης του κοινού, ο επαγγελματισμός, η ευελιξία, η ίση μεταχείριση, η ταχεία εξυπηρέτηση και η αποτελεσματικότητα.

· Επίσης, η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών (73 %) ομολογούν ότι έχουν χρησιμοποιήσει μέσο για να κάνουν τη δουλειά τους στη Δημόσια Υπηρεσία και μόνο το 22% δηλώνει το αντίθετο. Μέσο έχει χρησιμοποιήσει και το 77% των δημοσίων υπαλλήλων.

· Το κοινό πιστεύει ότι η κατάσταση όπως έχει περιγραφεί πιο πάνω είναι κυρίως αποτέλεσμα της νοοτροπίας που υπάρχει στη Δημόσια Υπηρεσία, της μονιμότητας και της έλλειψης ενδιαφέροντος αλλά και ένα πολύ σημαντικό ποσοστό πολιτών και δημοσίων υπαλλήλων υποδεικνύει ότι οφείλεται και στο ότι χρειάζεται «λάδωμα».

· Οι πεποιθήσεις αυτές είναι ιδιαίτερα έντονες στη Λάρνακα και Πάφο, ενώ και στις άλλες επαρχίες και στις διάφορες κατηγορίες ερωτηθέντων, τα ποσοστά είναι ψηλά και χρήζουν καθολικής μελέτης και προβληματισμού από τους λειτουργούς του Δημοσίου και τους αρμοδίους.


ΕΙΔΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ
Πιο συγκεκριμένα συμπεράσματα και διαπιστώσεις παρατίθενται πιο κάτω:

1. Υπηρεσίες συχνότερης συναλλαγής του κοινού με το Δημόσιο
Με εξαίρεση ποσοστό της τάξης του 3%, το υπόλοιπο μέρος του πληθυσμού των ελευθέρων περιοχών από 18 ετών και άνω, είχε κάποιου είδους συναλλαγή με το δημόσιο τομέα κατά τα τελευταία δύο χρόνια (2007 – 2008). Οι περισσότεροι από αυτούς έκαναν συχνότερη χρήση των Νοσοκομείων και Ιατρικών Υπηρεσιών (47%), των Κοινωνικών Ασφαλίσεων (45%), της Αστυνομίας (44%), του Κτηματολογίου (43%) και της Επαρχιακής Διοίκησης (30%).


2. Γενική εμπειρία με Υπηρεσίες του Δημοσίου
Η άποψη της πλειοψηφίας του κοινού από τις εμπειρίες του με τις Υπηρεσίες του Δημοσίου στο σύνολό τους δεν είναι ενθαρρυντική.Το 60% την κρίνει ως καθόλου/ λίγο θετική έως και όχι και τόσο θετική. Από τις επαγγελματικές κατηγορίες το υψηλότερο ποσοστό με θετική γνώμη 56% είναι των υπαλλήλων του Δημοσίου.

3. Χειρότερη και καλύτερη γνώμη του κοινού για Υπηρεσίες του Δημοσίου
Τα Νοσοκομεία και τις Ιατρικές Υπηρεσίες, το Κτηματολόγιο, την Πολεοδομία, την Αστυνομία και τις Κοινωνικές Ασφαλίσεις, οι πολίτες τις κατατάσσουν ανάμεσα στις πέντε πρώτες Υπηρεσίες για τις οποίες έχουν τη χειρότερη γνώμη. Ιδιαίτερα υψηλό είναι το ποσοστό του κοινού με έντονη αρνητική άποψη για ορισμένες Υπηρεσίες στην Λάρνακα και Πάφο. Από την άλλη, ανάμεσα στις δύο πρώτες Υπηρεσίες που έχει την καλύτερη γνώμη, το κοινό στο σύνολο, υποδεικνύει το Κέντρο Εξυπηρέτησης του Πολίτη και την Πυροσβεστική. Τα ποσοστά εκείνων που δηλώνουν δεν ξέρω / δεν απαντώ για τη χειρότερη ή την καλύτερη υπηρεσία, ανέρχονται σε 18% και 26% αντίστοιχα.

4. Συχνότεροι τρόποι επικοινωνίας με τις Υπηρεσίες του Δημοσίου
Οι συχνότεροι τρόποι επικοινωνίας του κοινού με τις Υπηρεσίες του Δημοσίου είναι μέσω προσωπικών επισκέψεων ( 79% ), τηλεφωνικώς ( 66% ) και αλληλογραφίας ( 30% ). Η ίδια περίπου σειρά στη χρήση των διαφόρων μορφών επικοινωνίας με το Δημόσιο διαπιστώνεται και κατά επαρχία.

5. Αξιολόγηση συνολικής ανταπόκρισης του Δημοσίου
Οι πολίτες ωστόσο αξιολογούν αρνητικά την ανταπόκριση του Δημοσίου στις προαναφερθείσες μορφές επικοινωνίας τους μαζί του. Η ίδια διαπίστωση γίνεται και στις επαρχίες με ιδιαίτερα αρνητική άποψη να έχει το 80% των Λαρνακέων και το 60% των Παφιτών όσον αφορά την επικοινωνία με αλληλογραφία, και 65% και 38% αντίστοιχα αναφορικά με την προσωπική επίσκεψη. Τα αντίστοιχα ποσοστά για την τηλεφωνική επικοινωνία είναι 58% στη Λάρνακα και 37% στην Πάφο.

6. Πόσο έγκαιρα απαντούν σε επικοινωνία του κοινού
Όσον αφορά το πόσο έγκαιρα απαντούν οι Υπηρεσίες του Δημοσίου στην επικοινωνία του κοινού μαζί τους, το 53% των πολιτών δηλώνει καθόλου/λίγο έγκαιρα. Μόνο 25% ανέφερε αρκετά/ πολύ έγκαιρα. Από τις επαγγελματικές τάξεις 63% των επιχειρηματιών και 60% των ιδιωτικών υπαλλήλων, δηλώνουν καθόλου/ λίγο έγκαιρα. Την ίδια άποψη έχει και το 49% των δημοσίων υπαλλήλων.

7. Πόσο καλά μεταχειρίζονται τους πολίτες
Οι απόψεις του κοινού για το πόσο καλά μεταχειρίζονται οι Υπηρεσίες του Δημοσίου τους πολίτες, δεν είναι οι καλύτερες. Μόνο το 26% δηλώνει ότι οι πολίτες τυγχάνουν καλής/πολύ καλής μεταχείρισης. Η μεγάλη πλειοψηφία, ήτοι το 38% και το 31% (σύνολο 69%), δηλώνει πολύ κακά/ κακά και ούτε καλά ούτε κακά αντίστοιχα. Στις επαρχίες, οι Λαρνακείς και οι Παφίτες, με ποσοστό 74% και 43% αντίστοιχα, θεωρούν τη μεταχείριση των πολιτών από τις Υπηρεσίες του Δημοσίου ως πολύ κακή/ κακή.

8. Πόσο αποτελεσματικά χειρίζονται τις υποθέσεις των πολιτών
Σχετικά με την αποτελεσματικότητα με την οποία οι Υπηρεσίες του Δημοσίου χειρίζονται τα θέματα των πολιτών, φαίνεται κι εδώ η εικόνα να μην είναι η καλύτερη. Το 65% των ερωτηθέντων απαντούν καθόλου έως όχι και τόσο καλά . Τη γνώμη ότι είναι αρκετά/ πολύ αποτελεσματικά, έχει το 28% των πολιτών. Από τις επαγγελματικές τάξεις το υψηλότερο ποσοστό εκείνων που έχουν θετική γνώμη για την αποτελεσματικότητα των χειρισμών του Δημοσίου στα θέματα των πολιτών είναι μεταξύ των δημοσίων υπαλλήλων, ήτοι 40%, σε αντίθεση με 26% των επιχειρηματιών και 23% των ιδιωτικών υπαλλήλων.

9. Η χρησιμοποίηση μέσου
Ιδιαίτερα αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών (73%) δηλώνει ότι έχει χρησιμοποιήσει μέσο για να γίνει η δουλειά του με Υπηρεσία του Δημοσίου. Αισθητά ψηλότερο είναι το ποσοστό εκείνων που προβαίνουν στην παραδοχή αυτή στη Λάρνακα (84%) και στην Πάφο (80%). Ακόμη και το 77% των δημοσίων υπαλλήλων δήλωσε ότι έχει χρησιμοποιήσει μέσο για να γίνει η δουλειά του στη Δημόσια Υπηρεσία.

10. Αξιολόγηση ποιοτικών χαρακτηριστικών προσφερόμενων υπηρεσιών του Δημοσίου
Ένα ψηλό ποσοστό πολιτών αξιολογεί αρνητικά εν πολλοίς τις υπηρεσίες του Δημοσίου σε σχέση ορισμένα ποιοτικά χαρακτηριστικά (ευγένεια – φιλικότητα – προθυμία εξυπηρέτησης, επαγγελματισμό, ίση μεταχείριση, ταχύτητα εξυπηρέτησης, ευελιξία, αποτελεσματικότητα). Τα ποσοστά εκείνων που κρίνουν ότι είναι πολύ κακά/ κακά όλα τα ανωτέρω χαρακτηριστικά κυμαίνονται μεταξύ 41% - 54%. Το ποσοστό εκείνων που τα κρίνουν ως ούτε καλά ούτε θετικά είναι μεταξύ 15%-29% και εκείνων που λένε μάλλον καλά /πολύ καλά 8%-21%. Το υψηλότερο αρνητικό ποσοστό παίρνει η ίση μεταχείριση των πολιτών (59%) και η ταχύτητα εξυπηρέτησης (54%). Το υψηλότερο θετικό ποσοστό παίρνει η φιλικότητα, η ευγένεια και η προθυμία εξυπηρέτησης με 21%.

11. Λόγοι που δεν λειτουργεί ικανοποιητικά η Δημόσια Υπηρεσία
Ως τους κυριότερους λόγους για τους οποίους δεν λειτουργεί ικανοποιητικά το Δημόσιο για την εξυπηρέτηση του πολίτη, το κοινό ιεραρχεί ψηλά τα εξής: Το 68% αναφέρει τη νοοτροπία, το 55% ότι οι υπάλληλοι του δημοσίου δεν φοβούνται ότι θα χάσουν τη δουλειά τους, το 51% λέει απουσία ενδιαφέροντος, το 37% ότι χρειάζεται «λάδωμα» και το 36% ότι υπάρχει έλλειψη ελέγχου από ανωτέρους. Αξιοπρόσεχτη είναι η άποψη των πολιτών στη Λάρνακα και Πάφο όπου το 68% και το 49% αντίστοιχα υποστηρίζουν ότι χρειάζεται «λάδωμα». Την ίδια άποψη έχει και το 29% των δημοσίων υπαλλήλων.

12. Αξιολόγηση εξυπηρέτησης και αποτελεσματικότητας κατά Υπηρεσία
Πολεοδομία, Αρχείο Πληθυσμού και Μετανάστευσης, τα Νοσοκομεία και οι Ιατρικές Υπηρεσίες, η Αστυνομία, το Κτηματολόγιο, το Γραφείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων, το Γραφείο Ευημερίας παίρνουν την αρνητικότερη αξιολόγηση από το κοινό σε ό,τι αφορά την εξυπηρέτηση και αποτελεσματικότητα τους.Ηπιότεροι στην αξιολόγηση τους είναι γενικά οι δημόσιοι υπάλληλοι, οι οποίοι όμως εν πάση περιπτώσει, με σχετικά ψηλά ποσοστά, αξιολογούν αρνητικά διάφορες Υπηρεσίες του Δημοσίου. Πολύ θετικά αξιολογεί το κοινό Υπηρεσίες του Δημοσίου, όπως το Κέντρο Εξυπηρέτησης του Πολίτη και την Πυροσβεστική Υπηρεσία.


13. Για την εξάλειψη της γραφειοκρατίας
Πεποίθηση της πλειοψηφίας των πολιτών ( 64%) είναι ότι για να διορθωθεί η κατάσταση αυτή και να εξαλειφθεί η γραφειοκρατία, χρειάζεται αλλαγή νοοτροπίας. Το 41% υποδεικνύει την κατάργηση της μονιμότητας και ένα εξίσου ψηλό ποσοστό την αύξηση των τιμωριών. Την αλλαγή νοοτροπίας υποδεικνύει και το 67% των δημοσίων υπαλλήλων.

Τρίτη 1 Σεπτεμβρίου 2009

ΦΑΚΕΛΟΣ ΡΩΣΙΑ
Του Άριστου Αριστοτέλους

Συμφωνία για το South Stream
- μηνύματα γεωπολιτικής


Οι σχέσεις Ρωσίας – Τουρκίας είναι πολύ μακρινές, περίπλοκες και κατά καιρούς έντονα ανταγωνιστικές, αν και στη μεταψυχροπολεμική εποχή οι δύο χώρες είναι και σημαντικοί εμπορικοί εταίροι. Η συμφωνία μεταφοράς φυσικού αερίου στην Ευρώπη από τη Ρωσία μέσω Τουρκίας, το φιλόδοξο ρωσικό έργο South Stream - όπως και οι άλλες συμφωνίες στις οποίες κατέληξαν οι δύο χώρες – μπορεί να είναι αμφισβητήσιμο αν θα υλοποιηθεί, αλλά γεωπολιτικά θα προκαλέσει αίσθηση στην Ευρώπη.

Η συμφωνία συνομολογείται σε μια περίοδο που η Ευρώπη επιχειρεί την ενεργειακή απεξάρτησή της από τη Μόσχα με την προώθηση σχεδίων δημιουργίας αγωγών έλευσης φυσικού αερίου από τον Καύκασο και την Κεντρική Ασία, οπότε και ενδεχόμενα να αντιστρατεύεται τα σχέδια των Ευρωπαίων, παρά τις προς το αντίθετο τουρκικές δηλώσεις. Το έργο που ευνοούν οι Ευρωπαίοι και οι Αμερικάνοι είναι γνωστό ως Nabucco και οι αγωγοί του θα διέρχονται επίσης από την Τουρκία.

Η ρωσοτουρκική συμφωνία για το South Stream, ίσως να είναι απίθανο να υλοποιηθεί, τουλάχιστο μεσοπρόθεσμα - κυρίως ένεκα λογισμικών και οικονομικών πραγματικοτήτων - όπως και η Nabucco. Όμως στο κόσμο της γεωπολιτικής, συμφωνίες σαν αυτές, που αφορούν το ζωτικό θέμα της ενέργειας και τους παίχτες που εμπλέκονται σ’ αυτές, μπορεί και από μόνες του να έχουν σημασία. Η συμφωνία για το South Stream στέλλει, από τη μια, μηνύματα για την ευκολία με την οποία η Ρωσία μπορεί να επιστρατεύει στρατηγικούς συνεταίρους στην Ευρώπη, όπως η Τουρκία ή και η Ιταλία, για να αναχαιτίσει τις εναλλακτικές ενεργειακές και ανταγωνιστικές λύσεις των Ευρωπαίων και των Αμερικάνων. Από την άλλη είναι αποκαλυπτικές όχι μόνο του διπλού παιχνιδιού το οποίο η Άγκυρα παίζει εκμεταλλευόμενη τη στρατηγική της θέση, αλλά και των ευρύτερων περιφερειακών πολιτικών φιλοδοξιών της, που επεκτείνονται πέραν των παραδοσιακών σχέσεων με τους δυτικούς σύμμαχους της. Επίσης καθορίζει εν μέρει και το στίγμα των μελλοντικών ζυμώσεων, και τουρκικών πιέσεων σε προσεχείς συζητήσεις για το θέμα του Κεφαλαίου της Ενέργειας με την Ευρωπαϊκή Ένωση.

7 Αυγούστου 2009



Ν. Οσετία:
Η ρωσική αρκούδα
δείχνει τα νύχια της
και προειδοποιεί

Η πολεμική αναμέτρηση μεταξύ του υποστηριζόμενου από τις ΗΠΑ καθεστώτος της Τυφλίδας και των Ρώσων, για τον έλεγχο της αποσχισθείσας από τη Γεωργία το 1993 φιλορωσικής Νότιας Οσετίας, η οποία οδεύει προς το τέλος της με συντριπτική νίκη της Μόσχας, είναι βέβαια σημαντική ως τοπική σύρραξη για το δράμα και τη συμφορά που έχει συσσωρεύει. Είναι όμως ιδιαίτερα σημαντικό γεγονός για την πορεία των διεθνών σχέσεων, τόσο σε ό,τι αφορά τον ανταγωνισμό ισχύος μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσία στην περιοχή του Καυκάσου και αλλού, όσον και για τα μαθήματα που αυτή εμπεριέχει.

Σχετικά με τον ανταγωνισμό μεταξύ ΗΠΑ - Ρωσίας είναι φανερό πια ότι, για κάποιες ενέργειες και μεθοδεύσεις των Αμερικανών, για τους Ρώσους ο κόμπος έφθασε στο κτένι, προκαλώντας προβληματισμούς για τις τάσεις στις διεθνείς σχέσεις. Εκμεταλλευόμενες την ανίσχυρη θέση στην οποία η Μόσχα βρισκόταν μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, οι ΗΠΑ επεξέτειναν την ηγεμονία τους, μέσω του Συνεταιρισμού για την Ειρήνη, πρώτα, και της ένταξης στο ΝΑΤΟ αργότερα, σε πλείστες από τις πρώην σοσιαλιστικές δημοκρατίες, προκαλώντας την ανησυχία και την αποδοκιμασία του Κρεμλίνου.

Στο μεταξύ κι ενώ η Ρωσία ανασυγκροτείται και αναδύεται ως παγκόσμια δύναμη, οι σχέσεις της με την αμερικανική υπερδύναμη άρχισαν να παρουσιάζουν χαρακτηριστικά αναβίωσης του ψυχρού πολέμου. Σ’ αυτό συνέβαλαν μεταξύ άλλων η απόφαση της Ουάσιγκτον να προχωρήσει με την αντιπυραυλική άμυνα στην Ευρώπη και η παραβίαση των συμφωνιών για τον περιορισμό των συμβατικών όπλων από τις πρώην σοσιαλιστικές δημοκρατίες. Όμως η προώθηση της ανεξαρτητοποίησης του Κόσσοβου, η πρόθεση για ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ και η απόφαση για ετοιμασία Σχεδίου Δράσης για επέκταση της Ατλαντικής Συμμαχίας στη Γεωργία, εδραιώνοντας και ιδρυματοποιώντας την αμερικανική επιρροή στην υψίστης στρατηγικής σημασία περιοχή του Καυκάσου και περικυκλώνοντας τη Ρωσία, αποτέλεσαν ιδιαίτερη πρόκληση για την ρωσική αρκούδα που άρχισε να τρίζει τα δόντια και να προειδοποιεί με αντιδράσεις.

Η στρατιωτική απάντηση της Μόσχας στην απερίσκεπτη ενέργεια της Γεωργίας να επανακτήσει με πολεμικά μέσα τον έλεγχο της Ν. Οσετίας, ήταν και μια σημαδιακή πράξη. Με την άμεση δράση της υπογράμμιζε προς κάθε κατεύθυνση την αποφασιστικότητα της να μην επιτρέψει μια ζωτική περιοχή που από αιώνες θεωρεί ότι βρίσκεται στην δική της σφαίρα επιρροής να περιέλθει στα χέρια των Αμερικανών ανταγωνιστών της ή δορυφόρων της Ουάσιγκτον. Το γεγονός όμως ότι και οι δύο χώρες είναι πυρηνικές δυνάμεις καθιστά τον μεταξύ τους ανταγωνισμό και την κλιμάκωση της κρίσης σε τέτοιες κρίσιμες περιοχές στο μέλλον επικίνδυνο φαινόμενο.

Πέραν των ανωτέρω υπάρχουν και διάφορα μαθήματα που προκύπτουν μέσα από αυτή την κρίση στη Ν. Οσετία και τη ρωσική δράση. Έχει επιβεβαιωθεί η ρωσική προειδοποίηση ότι τυχόν αναγνώριση της ανεξαρτησίας του Κόσσοβου θα δημιουργήσει προβλήματα με άλλες αποσχισθείσες περιοχές. Η Ρωσία έχει ανακάμψει και έχει περισσότερη αυτοπεποίθηση τώρα ως στρατιωτική δύναμης. Στο εσωτερικό της χώρας έχει μεταφερθεί το μήνυμα ότι στο τέλος της ημέρας η Ρωσία είναι η κυρίαρχη δύναμη στον Καύκασο και στη γύρω περιοχή. Στην Γεωργία και σε άλλες πρώην σοβιετικές χώρες της περιοχής που έχουν αναπτύξει στρατιωτικές δεσμεύσεις ή προσβλέπουν σε στενότερη συμμαχία με τις ΗΠΑ έχει αποδειχθεί ότι από τέτοιες ρυθμίσεις είναι αμφίβολο τελικά το όφελος τους. Ότι σε τελική είναι μύθος η αντίληψη ότι οι ΗΠΑ μπορούν αξιόπιστα να εγγυηθούν την ασφάλεια και την ακεραιότητά τους και ότι αυτό μπορεί καλύτερα να επιτευχθεί σε συνεργασία και με καλές σχέσεις με τη Μόσχα.

Υπήρξαν προειδοποιήσεις και αρκετή ρητορική από την Αμερικανική Διοίκηση και άλλους Ευρωπαίους επίσημους αλλά βέβαια χωρίς κανένα στρατιωτικό αντίκρισμα, γνωρίζοντας την αδυναμία τους να ανταποκριθούν στις εκκλήσεις του καθεστώτος του Γεωργιανού προέδρου ενώ μόλις πριν λίγο καιρό το παρότρυναν στις επιδιώξεις του, εκπαίδευαν και εξόπλιζαν σημαντικά τις ένοπλες δυνάμεις του και προωθούσαν την ένταξη του στη Συμμαχία του ΝΑΤΟ.

Επίσης οι Αμερικανοί με δύο σοβαρά μέτωπα ανοιχτά στο Αφγανιστάν και το Ιράκ και ιδιαίτερα με το πρόβλημα του Ιράν ανά χείρας, χρειάζονται τη συνεργασία και τη βοήθεια της Ρωσίας να μην τους δημιουργήσει αποσταθεροποιητικές συνθήκες αλλού καθώς και για να μην πωλήσουν πυραύλους S-300 στους Ιρανούς. Υπ’ αυτές τις συνθήκες οποιαδήποτε περεταίρω στρατιωτική ανάμιξη των ΗΠΑ θα ήταν πολύ επικίνδυνη και ασύμφορη για την Αμερική.Η ρωσική αρκούδα με τη δράση της στην Ν. Οσετία έχει δείξει τα νύχια της και καταστήσει αρκετά σαφή τα όρια ανοχής της σε δραστηριότητες στον Καύκασο και στην περιφέρεια της. Έχει επιδείξει ακόμη ότι μπορεί να μην είναι υπερδύναμη όπως πριν αλλά δεν είναι στρατιωτικά παράλυτη ως διεθνής παίχτης όπως πιθανόν να νόμιζαν μερικοί κρίνοντας από κάποιες αδυναμίες που δημιουργήθηκαν μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης.

11.08.2008


ΡΩΣΙΑ, ΚΙΝΑ, ΚΟΥΒΑ
ΚΑΙ Η ΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΔΗΣΥ


Κρίνοντας από πρόσφατο άρθρο του στο «Φιλελεύθερο», 5.1.2007, με τίτλο «οι Αντιλήψεις του Χριστόφια», φαίνεται ότι ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΔΗΣΥ, είτε προσπαθεί να αποενοχοποιηθεί από τη στάση που τήρησε το κόμμα του στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης (ΚΣΣΕ) εναντίον της φίλης προς εμάς Ρωσίας, για τη συμπεριφορά της Μόσχας απέναντι στην εχθρική προς εμάς Τσετσενία, είτε δεν αντιλαμβάνεται τη ζημιά που τέτοιου είδους ενέργειες – που δεν είναι οι μόνες - μπορούν να προκαλέσουν στην υπόθεσή μας.

Αποενοχοποίηση
Πρώτα όμως ας αναφερθεί ότι ούτε το ΑΚΕΛ, ούτε ο Γενικός Γραμματέας του κόμματος έχουν περίεργες αντιλήψεις και κάνουν εκπτώσεις ή ακολουθούν πολιτική δύο μέτρων και δύο σταθμών σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ατομικών ελευθεριών, και τρομοκρατίας - κρατικής και άλλης - όπως ισχυρίζεται ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΔΗΣΥ. Κάθε άλλο, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Δεύτερο, αυτός ο ισχυρισμός του αξιωματούχου του ΔΗΣΥ δεν αποενοχοποιεί το Δημοκρατικό Συναγερμό για την ιδιαίτερα επιθετική του στάση απέναντι στη Ρωσία στο ΚΣΣΕ, ενώ την ίδια ώρα παραβλέπει τις επίσης αποτρόπαιες πράξεις τρομοκρατίας των Τσετσένων κατά αθώων Ρώσων πολιτών. Παραβλέπει ακόμη και το γεγονός ότι η Τσετσενία είναι η πρώτη που έστειλε αεροσκάφος της στα κατεχόμενα και ότι είχε διακηρύξει την πρόθεση της να αναγνωρίσει ακόμη και αύριο το ψευδοκράτος εάν της ζητηθεί - για να εξευμενίσει την Τουρκία, από την οποία παίρνει ενισχύσεις εναντίον της Ρωσίας.

Ούτε και διαγράφει το γεγονός ότι ο ανοικτός πόλεμος στο Συμβούλιο της Ευρώπης κατά της Ρωσίας, η οποία είχε να επιδείξει και «ουσιαστική πρόοδο» στο θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αποτελούσε σοβαρό πολιτικό ολίσθημα από μέρους της ηγεσίας του ΔΗΣΥ, που θα μπορούσε να διασαλεύσει τις σχέσεις μας με το Κρεμλίνο. Είναι σοβαρό πολιτικό ολίσθημα γιατί η ηγεσία του ΔΗΣΥ συλλαμβάνεται να μην αντιλαμβάνεται τη σημασία των σχέσεων μας με τη χώρα αυτή, τη στιγμή που κόπτεται γιατί με τις ενέργειες της η κυβέρνηση μας έχει οδηγηθεί σε διεθνή απομόνωση. Της διαφεύγει το γεγονός ότι η Ρωσία διαχρονικά υπήρξε ένας συνεπής φίλος και σύμμαχος της Κυπριακής Δημοκρατίας και υποστηρικτής των θέσεων μας στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, ότι είναι σημαντικός προμηθευτής οπλισμού για τις ανάγκες της άμυνας της Κύπρου όταν άλλοι αρνούνται να μας προμηθεύσουν, αφήνοντας μας εκτεθειμένους στις κατοχικές δυνάμεις.

Επίδειξη αχαριστία
Δυστυχώς η εσφαλμένη αυτή συμπεριφορά του ΔΗΣΥ δεν είναι η μόνη, αλλά εκδηλώνεται επίσης όταν κατά καιρούς ηγετικά του στελέχη σαρκάζονται την πάλαι ποτέ Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών (ΕΣΣΔ) και το καθεστώς της ή και άλλες πρώην Σοσιαλιστικές Δημοκρατίες, περιλαμβανομένης της Κούβας και της Κίνας. Ειλικρινά αυτή η συμπεριφορά, τουλάχιστο για μας τους Κυπρίου, αποτελεί επίδειξη αχαριστίας, γιατί, είτε συμφωνεί ή διαφωνεί κανείς με το καθεστώτος της ΕΣΣΔ, δεν μπορεί να αγνοεί ότι σε κάποιες πολύ κρίσιμες εποχές για την Κύπρο όταν και η Αθήνα ακόμη μας εγκατέλειπε, η Σοβιετική Ένωση προστάτευσε την Κυπριακή Δημοκρατία και το λαό της, αποτρέποντας τα σχέδια εισβολής της Τουρκίας και τους νατοϊκούς σχεδιασμούς για διχοτόμηση του νησιού, προειδοποιώντας τους για τις συνέπειες των πράξεων τους και ότι δεν θα παρέμενε απαθής. Δεν μπορεί να αγνοεί κανείς ότι πρώην Σοσιαλιστικές Δημοκρατίες μας τροφοδοτούσαν με οπλισμό και μας υποστήριζαν ένθερμα στον ΟΗΕ - περιλαμβανομένης και της Κούβας, την οποία συχνά ειρωνεύεται η ηγεσία του Δημοκρατικού Συναγερμού, χλευάζοντας το καθεστώς της χώρας και τον Κάστρο, αγνοώντας ότι τυγχάνουν πλατιάς υποστήριξης και αποδοχής από το κουβανέζικο λαό, και ότι οι Αμερικανοί πάσκιζαν ανεπιτυχώς να το ανατρέψουν. Ούτε μπορεί να αγνοηθεί το γεγονός ότι η Κίνα μέχρι σήμερα μας βοηθά και μας στηρίζει στο Συμβούλιο Ασφαλείας και στον τομέα των εξοπλισμών. Εκτός αν κάποια ηγετικά στελέχη του ΔΗΣΥ δεν αντιλαμβάνονται ότι με τις προσβλητικές αναφορές τους στο Πεκίνο και στους Κινέζους ρίχνουν σκιές στις σχέσης μας με τη μεγάλη αυτή χώρα.

Να αναθεωρηθεί
Αν δεν τα αναγνωρίζουν όλα αυτά στο Δημοκρατικό Συναγερμό, κάπου θα πρέπει να υπάρχει πρόβλημα σωστής πολιτικής αντίληψης των πραγμάτων από το κόμμα της αντιπολίτευσης. Αυτό το συμπέρασμα προκύπτει από αυτού του είδους την συμπεριφορά της ηγεσίας του ΔΗΣΥ, η οποία θα ήταν καλό να τους προβληματίσει και να αναθεωρήσουν τη στάση τους γιατί πραγματικά μόνο ζημιά θα μπορούσε να προκαλέσει στις διεθνείς σχέσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας και στο εθνικό μας θέμα.

11.01.2007

Αναβίωση Ψυχρού Πολέμου Ρωσίας - ΗΠΑ;

Μπορεί να είναι πολύ νωρίς να λεχθεί ότι επιστρέφουμε στην εποχή του Ψυχρού Πολέμου αλλά η πορεία των σχέσεων Ρωσίας – Ηνωμένων Πολιτειών και ίσως ορισμένων ευρωπαϊκών χωρών φαίνεται ότι εισέρχεται σε μια δύσκολη φάση, την οποία θα πρέπει να παρακολουθούν στενά οι Βρυξέλλες και βέβαια η κυπριακή διπλωματία - με επιπτώσεις στην Ευρώπη, στις διεθνείς σχέσεις, την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλεια (ΚΕΠΠΑ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) και την Κύπρο.

Οι ενέργειες των Αμερικανών μετά τον Ψυχρό Πόλεμο, στην προσπάθεια τους να εκμεταλλευτούν προς όφελος τους την πλεονεκτική τους θέση στο μονοπολικό σύστημα που προέκυψε με την κατάρρευση του αντίπαλου δέους - της Σοβιετικής Ένωσης – έχουν προκαλέσει συσωρευτικά τις αντιδράσεις της Μόσχας, της μόνης δύναμης που μπορεί ακόμη με το πυρηνικό της οπλοστάσιο να εξαφανίσει τις ΗΠΑ από προσώπου της γης. Με μεγάλη καχυποψία έβλεπαν οι Ρώσοι από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 τις ενέργειες των ΗΠΑ να διευρύνουν το ΝΑΤΟ με διάφορα προσχήματα και ρυθμίσεις ( π.χ Συνεταιρισμός για τη Ειρήνη) προς τις ανατολικές χώρες της Ευρώπης, πρώην μέλη του Συμφώνου της Βαρσοβίας, πλησιάζοντας τα σύνορα τους ή δημιουργώντας άλλες συμμαχίες και συνεργασίες που βασικά περικύκλωνα στρατιωτικά τη Ρωσική Ομοσπονδία. Ας σημειωθεί ότι η απόφαση της Μόσχας πριν μερικά χρόνια να αδρανοποιήσει τη συμμετοχή της στο Συνεταιρισμό για την Ειρήνη αποτελούσε ρωσική αντίδραση στις εξελίξεις αυτές.

Όμως για τους Ρώσους το ποτήρι ξεχείλισε με την πρόσφατη απόφαση των ΗΠΑ να προχωρήσουν στην εγκατάσταση συστημάτων αντιπυραυλικής άμυνας σε ευρωπαϊκές χώρες πρώην σοσιαλιστικές δημοκρατίες, πράγμα που το Κρεμλίνο εκλαμβάνει ως σοβαρή πρόκληση εναντίον της Ρωσίας. Η ρωσική κυβέρνηση απορρίπτει τον αμερικανικό ισχυρισμό ότι η Αντιπυραυλική Ασπίδα που προτίθενται να εγκαταστήσουν έχει σκοπό να αποκρούσει πυραυλική επίθεση από αποσαρθρωθέντα κράτη, το Ιράν, τη Βόρειο Κορέα κ.λπ - που εν πάση περιπτώσει δεν διαθέτουν τέτοιες ικανότητες - και υποδεικνύει ότι πραγματικός σκοπός τους είναι να ουδετεροποιήσουν την πυρηνική «αποτρεπτική απειλή», όπως την αποκαλούν, που μπορεί η Μόσχα να προβάλει σε όσους τρέφουν επιθετικές φιλοδοξίες εναντίον της χώρας και των συμφερόντων της.

Αυτό εξηγεί και το λόγο γιατί η πρόσκληση της Ουάσιγκτον προς τη Μόσχα για να συνεργαστούν και να μοιραστούν την τεχνολογία της εγκατάστασης της Αντιπυραυλικής Ασπίδας είχε απορριφθεί από τους Ρώσους. Ήταν μια λογική ρωσική αντίδραση γιατί βασικά ήταν σαν να τους προσκαλούσαν να ανοίξουν τον τάφο τους με τα ίδια τους τα χέρια. Εξηγεί επίσης μια σειρά άλλων ενεργειών και αποφάσεων των Ρώσων που σχετίζονται άμεσα με την αμερικανική ηγεμονική συμπεριφορά αλλά και με τη στάση ορισμένων κύκλων της Ε.Ε. ή και πρώην σοσιαλιστικών δημοκρατιών που για ιστορικούς λόγους έχουν κάποιες φοβίες από την κατεύθυνση της Ρωσίας και επιδεικνύουν μια λιγότερο φιλική συμπεριφορά απέναντι στους Ρώσους. Η απειλή του Προέδρου Πούτιν μέσα από το τελευταίο διάγγελμα του προς το έθνος ότι θα αποσυρθεί από τη Συνθήκη των Συμβατικών Δυνάμεων της Ευρώπης και η προχθεσινή ανακοίνωση ότι η Ρωσία θα ασκήσει βέτο στο Συμβούλιο Ασφαλείας στο θέμα της ανεξαρτησίας του Κοσσόβου, περιπλέκουν μεν τα θέματα ασφάλειας στον ευρωπαϊκό χώρο και ηλεκτρίζουν την ατμόσφαιρα, αλλά αυτό είναι καθαρά αποτέλεσμα της στάσης των ΗΠΑ και ορισμένων δυτικών απέναντι στη ρωσική αρκούδα.

Ανησυχητικό βέβαια είναι το γεγονός ότι αυτή η κατάσταση σχέσεων που διαμορφώνεται είναι πολύ δύσκολο πια να ελεγχθεί και ότι θα έχει άμεσες επιδράσεις στην ασφάλεια στην Ευρώπη αλλά και στον εξελισσόμενο ανταγωνισμό Ρωσίας – ΗΠΑ σε άλλες περιοχές του πλανήτη και ασφαλώς στη Μέση Ανατολή. Και το χειρότερο είναι ότι η επιδεινούμενη ατμόσφαιρα δεν είναι προϊόν τακτικών χειρισμών, ή θέμα προσωπικού στιλ των πολιτικών ή εκλογικών σκοπιμοτήτων αλλά των στρατηγικών αντιλήψεων και πεποιθήσεων των αντιπάλων πλευρών.

Έτσι η Ευρώπη θα βρεθεί και πάλι ανάμεσα στην αντιπαράθεση Ρωσίας – Ηνωμένων Πολιτειών και θα υποστεί τις περισσότερες επιπτώσεις από τον ανταγωνισμό αυτό. Θα επηρεαστεί άμεσα η Ε.Ε και η ΚΕΠΠΑ. Η Ένωση, είτε θα παραπαίει μη παίρνοντας θέση, είτε θα είναι υποχρεωμένη σε κάποια ζητήματα να τοποθετηθεί αρνητικά ή θετικά- υπέρ ή εναντίον της μιας ή της άλλης πλευράς - είτε τα μέλη της θα τοποθετούνται κατά βούληση όπως τους συμφέρει. Οι πρώτες άμεσες επιδράσεις της κατάστασης αυτή θα γίνουν σύντομα αισθητές με αφορμή το θέμα του Κοσσόβου όπου οι εξελίξεις προβλέπονται πλέον επικίνδυνες και όπου περιπλέκονται σε μεγάλο βαθμό οι σχεδιασμοί της Ε.Ε., καθώς και η αποστολή και ο ρόλος των ειρηνευτικών δυνάμεων στην περιοχή.

Η Κύπρος ως μέλος της Ένωση με δηλωμένη την πρόθεση της να συνεισφέρει στρατιωτικά σε αποστολές της Ένωσης ή με τις διευκολύνσεις που συμφώνησε να παραχωρεί στις ΗΠΑ για αόριστο χρονικό διάστημα η προηγούμενη διακυβέρνηση, δεν αποκλείεται να βρεθεί και αυτή ενώπιον διλημμάτων.

14.05.2007